برگه:تاریخ ملل قدیمه مشرق - چاپ اول.pdf/۱۳

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۹
 

ماه حمل و ثور درو می‌نمایند.

مملکت مصر مملکت مصر عبارتست از درهٔ نیل که آن را وادی نیل نیز گویند و دهنه‌های آن رود و بس. درهٔ نیل حاشیه‌ای است تنگ و طولانی در طرفین رودخانه که دو سلسله‌جبال عریان یعنی بی‌درخت و جنگل آن دره را محدود و از صحرای کبیر شن‌زار جدا می‌کند. در طرف جنوب این حاشیه زمینی است بسیار تنگ که در بعضی نقاط عرض آن کمتر از هزار ذرع می‌باشد امّا در طرف شمال عریض است به این معنی که عرض آن به پانزده و بیست هزار ذرع می‌رسد. این ناحیّه را مصر علیا (صعید مصر) و مصر متوسّط نامیده‌اند.

زمین‌هایی که در دهنه‌های نیل واقعست و آن را مصر سفلی می‌گویند سابقاً موسوم به دلتا بوده زیرا که به شکل دال یونانی (△) می‌باشد یعنی مثلّثی که یکی از اضلاع آن ساحل دریاست و ضلعین دیگر آن دو شعبهٔ نیل و این دلتا مصر سفلی دشت وسیعی باشد که مساحت آن بیست و سه هزار کیلومتر مربّع است و نهرهای بسیار سطح آن را قطع می‌کند. خاک این اراضی بی‌استحکام و همواره به واسطهٔ طغیان رود نیل دچار رطوبت و مجرای انهار در این زمین‌ها از جهت سستی متصّل تغییر می‌نماید و قبل از رسیدن به دریا به علّت زبانه‌های شن‌زار متوقّف شده مرداب‌های بزرگ که آب آن مایل به شوری می‌باشد تشکیل می‌دهد و سبب بدهوایی این ناحیه می‌گردد.

در ایّام قدیم تمام دلتا را دریا پوشیده داشت. آب رود نیل به‌مرور با خود گِلی آورده در محلّ دلتا