انتخاب کنند، مسئلهای قرار میگیرد، و آن انتخاب راه علم، سرمایهداری، قدرت و صنعت است، یا انتخاب یک راه فکری، یک ایدهآل، یک ایدئولوژی. مسلم است که جامعهای که یک ایدهآل دارد، یک ایدئولوژی و ایمانی دارد، بر هر قدرتی حتی برقدرتی که منظومه شمسی را تسخیر میکند، پیروز میشود و چنین جامعهای، بیتردید، بعد از ده سال، بعد از پانزده یا بیست سال "تمدن" هم خواهد داشت، "ماشین" هم خواهد داشت، خودش "تولید کننده در سطح جهانی" هم خواهد بود. نمونه هایش هم در گذشته و هم در این زمان فراوان است. اما اگر جامعهای بدون ایدهآل، بدون ایمان، بدون آگاهی، آگاهی خودآگاهی و آگاهی اجتماعی ـآنچه که روشنفکر میسازد و من از او بنام "مذهبی" یاد کردمـ فقط به دنبال صنعت، به دنبال قدرت، به دنبال سرمایهداری، و به دنبال آنچه که امروز پیشرفت صنعتی و علمی نامیده میشود برود، اگر هم موفق شود که کسب کند که نمیشود، و همواره مصرف کننده خواهد ماند . "خیال" خواهد کرد که تولید کننده است، چنان که این فریب، فریب بزرگ همه کشورهای عقب مانده است در عوض از آن چیزی که به یک برده عاجز محروم، قدرت شکنندگی بزرگترین قدرت جهانی را میدهد ، محروم خواهد شد.
برگه:خودآگاهی و استحمار.pdf/۱۲
این برگ نمونهخوانی شده ولی هنوز همسنجی نشدهاست.