برگه:شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و۱۳ و ۱۴ هجری، جلد ۱.pdf/۸۸

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
رجال ایران
۸۵

احمد سلطان احمدسلطان مروی یکی از سرکردگان سپاه طهماسب قلی خان نائب‌السلطنه (نادرشاه) بوده و پس از اینکه طهماسب قلی خان امیر خان بک قرقلوی افشار نائب‌الحکومه فارس را در سال ۱۱۴۶ ق. با اردوی فارس و کرمان برای جنگ با عثمانی بهمدان احضار نمود بجای وی احمد سلطان مروی را اعزام داشت محمد خان بلوچ والی خوزستان هم با قوای ابوابجمعی خود برای جنگ با عثمانیها به همدان احضار شد لکن بواسطه تعیین جانشینی که در غیاب او برای خوزستان معین شده بود از طهماسب قلی خان نائب‌السلطنه سخت رنجیده‌خاطر گشت و بمحض بازگشت از بین راه و بنواحی خوزستان رسید بر او یاغی شد و پس از تسخیر شهرهای خوزستان برای هر یک حاکمی از جانب خود تعیین کرده برای فتح شیراز بطرف آن شهر عزیمت نمود و با وجود اینکه احمد سلطان با عده ابوابجمعی خود از شهر شیراز دفاع کرد لکن سرانجام شکست خورده باو تسلیم گردید محمد خان او و قاسم بیگ والی سابق خوزستان را در شیراز با هم در یک جا زندانی نمود و پس از شکست محمدخان از سپاهیان اعزامی طهماسب قلی‌خان نائب‌السلطنه و فرار او طهماسبقلی خان جلایر سردار بزرگ و فرمانده قوای اعزامی به شیراز وارد شد و هر دو نفر از زندان آزاد گردیدند.

احمد میرزا احمد متخلص به سهیلی از شعراء قرن چهاردهم هجری است در سال ۱۳۲۱ مجموعه‌ای مشتمل بر مثنوی شاه ودرویش هلالی و جسم و گل اهلی و بعضی از رباعیات و غزلیات متفرقه و برخی از اشعار خود را در تبریز چاپ کرده است. روسها در سال ۱۳۳۰ در روز عاشورا نامبرده را با هفت نفر دیگر از آزادی خواهان و وطن‌پرستان در تبریز بدار آویختند.

احمد احمدشاه پسر دوم محمد علیشاه در سال ۱۳۱۴ ق. در تبریز متولد و در سال ۱۳۲۷ ق. در سن ۱۲ سالگی بجای پدر مخلوع خود بشاهی برگزیده شد و چون هنوز بسن بلوغ نرسیده بود پنج سال در تحت قیمومیت دو نائب السلطنه عضدالملک قاجار (مدت یکسال و اندی از ۲۸ جمادی‌الثانیه ۱۳۲۷ تا ۱۷ رمضان ۱۳۲۸ ق.) و ابوالقاسمخان ناصرالملک قره‌گوزلو (مدت چهار سال) باقی ماند و در سال ۱۳۳۲ ق. (هشت روز پیش از آغاز جنگ جهانی اول ۱۹۱۴ م.) خود زمام سلطنت را در دست گرفت و پس از دوازده سال پادشاهی او را در سال ۱۳۴۴ ق. (۹ آبان ۱۳۰۴ خ.) از سلطنت خلع گردانیدند. در کابینه دوم وثوق‌الدوله (حسن وثوق) ۱۲۹۸ خ. برابر با ۱۹۱۹ میلادی که معروف به کابینه قرارداد است (کابینه قرارداد عبارت از این بود که ایران را به تحت‌الحمایگی انگلستان در آورد) احمدشاه را برای اولین بار ۱۳۳۸ ق. (۱۲۹۸ خ.) (احمدشاه سه بار باروپا رفت در سال ۱۳۳۸ ق. (۱۲۹۸ خ. و ۱۳۴۰ ق = ۱۳۰۰ خ. و ۱۳۰۲ خ.) باروپا فرستادند و فیروزمیرزا نصرةالدوله نیز وزیر خارجه بود با گرفتن شصت هزار لیره[۱]


  1. در این تاریخ مظنه لیره بیست و پنج قران و دهشاهی بوده و شصت هزار لیره برابر است با یک میلیون و پانصد و سی هزار ریال این مبلغ را نصرةالدوله گرفت و در اروپا خرج کرد.