برگه:مجمع التواریخ میرزا محمدخلیل.pdf/۷۱

این برگ نمونه‌خوانی نشده است.

آگاه‌دل جوهرشناس اعنی شاه سلیمان ماضی انار اللّه برهانه از نامش به خلیفه سلطان ما تعبیر می‌فرمود و تولیت سر کار فیض آثار شاه خراسان علیه السلام که باعتقاد اهالی ممالک ایران بر همۀ مناصب عالیه رجحان دارد بنواب میرزا تعلق داشت و در سنۀ یک‌هزار و نود و دو (۱۰۹۲) هجری بعد از فوت شیخ علیخان وزیر مرحوم آن منصب والا را هم نامزد آن جناب فرمود و تا واقف شدن نواب میرزا به دقایق امور مالی حکم شد که وحید الزمانی آقا میرزا طاهر قزوینی نیابة به سرانجام آن مهم پردازد و میرزای غفران پناه را ده نفر اولاد ذکور و چهار نفر اناث بود: اکبر از همه میرزا ابو القاسم والد سید احمد شاه است.

چون امرای پادشاهی از قریۀ گولون‌آباد منهزم شده در اصفهان بحضور خاقان سعید شهید فائز گردیدند و آن حضرت آنها را در مقام اعراض و اعتراض برآورده مخاطب و معاتب ساخت آخر الأمر بنا بر سیبه‌بندی دور شهرها شده محافظت هر حد و محله به یکی از امرا و سران سپاه تقسیم یافت و محمود خان افغان توپهای کلان که در جنگ گولون‌آباد از قزلباشیه بدست آورده بود بر سیبه‌ها بسته تزلزل در ارکان ثبات و قرار اهل سیبه‌ها افکند لهذا پادشاه در باب برآوردن توپهای مذکور از تصرف آن اشقیا بجمهور امرا تأکید به مبالغه نمود، نهایت هیچیک از آنها این مطلب را در قوۀ خود ندیده شانه خالی نمودند و جماعت افاغنه بواسطه اضرار توپهای صاعقه کردار قیامت لهیب آتش فشان در خرمن حیات جمعی از برنا و پیر می‌افکندند. میرزا ابو القاسم که از اقربای پادشاه و بعد از فوت والد خود در درگاه سلطانی بدستور معزز بود چون حال بدین منوال مشاهده نمود بعرض رسانید که هرگاه این خدمت باین فدوی مقرر شود رفته توپهای مذکور را از ید جماعت یاغی انتزاع نموده می‌آورم. ابتدا نظر بفرط توجهات و الطاف که پادشاه را با او بود رضا باین معنی نمی‌داد بعد از مبالغۀ او مأذون فرمود و او با جمعی از رزم‌آزمایان معرکۀ نبرد از شهر برآمده مثل برق لامع و سیف قامع خود را به لشکر افغان زده و مغلوب نموده به توپها رسیده چند عدد از