فصل چهارم
قصور ییلاقی و شکارگاه‌های شاهانه-البرز و مازندران
شاه هر سال از اواسط بهار تا اواسط پاییز به قصد گردش از طهران بیرون می‌رود و ایام گرما را در قصرهای ییلاقی یا در گردش می‌گذراند و به هر کجا که میلش می‌کشد گاهی به این‌طرف گاهی به آن‌طرف اردو را با خود می‌کشاند ولی غالبا در اواخر خرداد که گرما شروع به شدت می‌کند از طهران به طرف دامنه‌های البرز حرکت می‌کند.
باید گفت که ناصرالدین‌شاه طبیعت ایلیاتی را از دست نداده و صحراگرد حقیقی است چه غیر از سفر ییلاقی تابستان در پاییز حتی زمستان هم گاهی هشت روز هشت روز ایام را به شکار در دوشان‌تپه و سواحل جاجرود می‌گذراند و اگر این هم نباشد غالب اوقات را با چند پیشخدمت به شاهزاده عبد العظیم یا به قصرهای نزدیک پایتخت می‌رود چنان‌که از هفتم ربیع الثانی ۱۳۰۷ تا دوازدهم در دوشان‌تپه و از سیزدهم تا بیست و پنجم در جاجرود که اولی در دو فرسخی و دومی در پنج فرسخی مشرق پایتخت واقعند به شکار مشغول بودیم.
با وجود این‌که مدتی زیاد از طهران دور نشده بودیم ناصرالدین‌شاه قریب به پانصد زن را همراه خود داشت و منظرۀ سان ایشان که در سی کالسکه و هفده تخت روان حرکت می‌کردند خالی از غرابت نبود.
در این کالسکه‌های عهد عتیق غالبا چهار زن می‌نشینند ولی تخت روان گنجایش دو نفر را به حال چهار زانو دارد و اگر پست و بلندی‌های راه و لغزیدن پای قاطرها نباشد یک نفر به راحت می‌تواند در آنها بخوابد.
تخت روان بستر سرپوشیده‌ای است از چوب که یک در بیشتر ندارد و چهار طرف آن
