را پرده آویخته‌اند و آن را به وسط دو تخت که به دو قاطر بسته‌اند محکم می‌بندند، دو قاطری که باید این تخت روان را ببرند یکی در جلو بسته می‌شود دیگری در عقب. کسی که از سواری اسب بترسد برای مسافرت در ایران وسیله‌ای بهتر از این ندارد مخصوصا این مرکب سنگین وسیلۀ منحصر به‌فرد مسافرت نسوان است و از کجاوه به مراتب راحت‌تر است.
عمارت دوشان‌تپه در کنار بیابان بر روی تپۀ مجزایی ساخته شده و از جاده به آنجا دو راه هست یکی از گوشۀ غربی که سر آن باز است دیگری از ضلع جنوبی که از همان ابتدا دو قسمت می‌شود و دو طرف آن را دیوار کشیده و بر روی آنها طاق‌هایی تصویر کرده‌اند.
اگر از همین راه اخیر که راه معمولی عمارت است به آن سمت حرکت کنیم پس از طی سربالایی سختی ابتدا به اطاق خواجه‌سرایان می‌رسیم که طرف دست راست واقع است و از آنجا که گذشتیم دیوارهای اندرون پیدا می‌شود. پس از پیچیدن به سمت چپ و گذشتن از این دیوارها غربی‌ترین نقطۀ قلۀ دوشان‌تپه که از تمام قسمت‌های دیگر آن بلندتر است ظاهر می‌شود و بر روی همین قسمت است که عمارت مخصوص شاه را ساخته‌اند. این عمارت مهتابی و سرپوشیده‌ای دارد که از آنجا می‌توان منظرۀ طهران و تمام بیابان اطراف را به خوبی تماشا کرد.
باغ دوشان‌تپه در پایین تپه و در کنار جادۀ جنوب عمارت واقع شده و باغ‌وحشی دارد که در آن یک میمون و چهار شیر نر و ماده متعلق به کوه‌های اطراف شیراز[۱]، سه ببر از مازندران و یک یوز و سه پلنگ از سواحل جاجرود و پنج خرس دماوندی هست و این خرس‌ها که پای آنها را به کنده‌های درخت بسته‌اند هر وقت که کسی به آنها نزدیک می‌شود غوغای عجیبی برپا می‌کنند.
اصطبل شاهی در طرف مشرق در کنار دیوار باغ واقع است، قدری دورتر در زیر درختان خانه‌های کوچکی است که همراهان شاه در آنجا منزل دارند، منزل من چسبیده به مسکن اعتمادالسلطنه است.
- ↑ مؤلف تصور كرده است كه شيراز به همين مناسبت از كلمۀ شير مشتق شده در صورتى كه اين تصور بيجاست. (مترجم)
