کسی می‌داند که آنجا برای علاقه‌مندان به آب جو بهشتی است معهذا برای کسی که کم مسافرت کرده باشد از لحاظ آثار هنری قابل ملاحظه است چه تمام سبک‌های مختلف معماری در بناهای قابل توجه آن به کار رفته و موزه‌های آن پر است از آثار و صنایع دوره‌های مختلف و کتابخانۀ مهم آن از ثروتمندترین کتابخانه‌های دنیاست.
دولت اعلیحضرت اوتون به هیچ‌گونه مراسم رسمی دست نزد به همین جهت شاه هم روز ۲۲ ذی الحجه (۲۰ اوت) دیگر در آنجا نماند.
۲۱ اوت=۲۳ ذی‌الحجه
قبل از رسیدن به سالسبورگ برای این که قصر ناتمام لویی پادشاه دیوانۀ باویر را در روی دریاچۀ شیم[۱] ببینیم راه خود را بدان طرف کج کردیم. این شخص که ثانی اتنین وزغ افسانۀ لافونتن است خود را همتراز لویی چهاردهم دانسته و خواسته است که مانند قصر لوور برای خود قصری تهیه کند.
اما باید از حق نگذشت که اگر کوشش بیجایی کرده اقلا محل خوبی را انتخاب نموده است-اگر چه بنای او مضحک است ولی محل آن دلفریب است به همین جهت است که شاه از زیبایی منظرۀ آن لذت بسیار می‌برد.
چقدر متعجب شدم وقتی که در میان هیأتی که از طرف اعلیحضرت فرانسوا ژوزف برای عرض سلام به شاه در موقع ورود به خاک اتریش آمده بودند سرتیپ تومل[۲] را شناختم. این شخص را من هنگامی که به عنوان نمایندۀ نظامی در جنگ‌های ما بین ترک‌ها و قره‌طاغی‌ها به آنجا آمده و درجۀ سرهنگی داشت شناخته بودم. به محض این که مرا دید فریاد کرد: «دکتر شما هستید» چون از قطار پیاده شدم در گردن من آویخت و به من گفت که فعلا وزیر مختار اتریش در ایران است و به مرخصی آمده و در تمام مدت اقامت شاه در اتریش در رکاب او خواهد بود.
