در خزانۀ کلیسا را به روی شاه باز کردند اشیاء نفیسی که در آنجا دیدیم عبارت بود از مسکوکات قدیمه انفیه‌دان و شیرینی‌خوری و دو عدد ساعت که یکی میناکاری شده و متعلق به قرن هیجدهم میلادی، چند عدد فرش گوبلن قاب کرده که بر روی آنها صورت حضرت مریم و بچگی حضرت عیسی و حضرت یحیی را بافته بودند، و انواع لباس و متعلقات زندگانی کشیشی مزین به جواهرات قیمتی و اشیاء مقدسه که ساخت و قیمت آنها حیرت افزا محسوب می‌شد.
درمیان این اشیاء که کلیسای اچمیازین به تملک آنها فخر می‌فروشد و از این حیث با روم و سایر بلاد همچشمی می‌کند پیکانی است که با آن دندۀ حضرت مسیح را شکافته‌اند دیگر قسمتی است از کشتی نوح و یک دست گریگوریوس قدیس.
قسمت‌های دیگر کلیسا چیز جالب توجهی نداشت جز کتابخانۀ آن که پر از نسخ نادرۀ قدیمی است.
اعلیحضرت شاه با خلیفه از قسمت خزانه بیرون آمد و به اطاق پذیرایی که میز غذا در آنجا مهیا شده بود رفتیم.
بطری‌های رنگارنگ شراب را که هر کدام متعلق به محلی مخصوص بود روی میزها چیده بودند. شاید اسباب این کار از طرف کشیشان عمدا برای وسوسه انداختن در خاطر مهمانان مسلمان چیده شده بود، به هر حال من یقین دارم که اگر این سفرۀ همیشگی کشیشان باشد ایشان همه وقت از دغدغۀ خاطر و هم‌وغم آسوده‌اند.
غذا را به عجله خوردیم زیرا که ساعت دو نزدیک بود و ما باید در سر این ساعت به ایروان برگردیم.
از همان راهی که رفته بودیم در حدود ساعت چهار به ایروان مراجعت نمودیم و پیش از آن که تاریکی همه جا را فرا بگیرد وقت داشتیم که چیزهای دیدنی شهر را به خوبی ببینیم.
ابتدا مقابل قصر سرداران که مقر حکمرانان ایرانی این شهر در سابق بود ایستادیم. یادگار دورۀ تسلط ایرانیان بر قفقازیه در همه‌جا نمایان است و این قصر با این که امروز ویران افتاده یکی از زیباترین نمونه‌های آن به شمار می‌رود.
تالار آن که با کاشی‌های مینایی و به رنگ آبی روشنی مزین شده و درهای بزرگ و
