۴ اکتبر=۷ صفر
پس از آن که از تپه‌های کم‌ارتفاع پایین آمدیم به دشت وسیع بی‌پایانی رسیدیم که هیچ نوع سبزه و درختی نداشت، بعد از بیش از یک ساعت طی طریق دره‌ای ظاهر شد بعد سرزمین مرتفعی که بلندی‌های ساده‌ای در آن دیده می‌شد. چنین به نظر می‌آمد که در این سرزمین صاف تپه‌ها مصنوعاً ساخته شده یا زمین را به نسبتی معین و یک‌نواخت بالا آورده‌اند. اگر چه راه بهتر از دو سه روز قبل بود لیکن کالسکه‌های ما و بادی که آنها را می‌راند گرد و غبار زیادی بر ما می‌ریخت و زحمت زیاد داشت.
اردو را در سرچم کنار زنجان‌رود زدند، این رودخانه که از شعب قزل‌اوزون است در این تاریخ آبی ندارد و عرض بستر آن هم از یک کیلومتر متجاوز نیست.
در این نواحی چون ضخامت طبقۀ خاک زیاد است هر نهر کوچکی می‌تواند بی‌زحمت بستری جهت خود بکند، رودخانه‌هایی در اینجا دیده می‌شود که خاک ساحلی آنها از ۷ تا ۸ متر ضخامت دارند و برای زراعت بسیار نافعند. با این حال علت این که این اراضی لم‌یزرع افتاده کمی زارع و کارگر است تا این زمین‌های مستعد را مورد استفاده قرار دهند.
در اینجا نیز آثار کاروانسرا خرابه‌ای دیده می‌شود، این کاروانسراها که در ایران همه جا در کنار جاده‌ها وجود داشته و عموم عابرین را پناه می‌داده یکی از افتخارات گذشتۀ این مملکت است.
از کتیبۀ این کاروانسرا معلوم می‌شود که آن را در عهد سلطان ابوسعید مغول وزیر او غیاث‌الدین محمد در سال ۷۳۳ هجری ساخته است.
اگر از هر یک از عوام ایران اسم بانی هر کاروانسرایی را بپرسید جواب می‌دهد شاه‌عباس زیرا که پیش ایشان هر کار مفید و عظیمی از شاه عباس است و افسانه‌ای میان ایشان شایع است که شاه عباس ۹۹۹ کاروانسرا ساخته.
راست است که شاه عباس بانظر بلندی که داشته همه جا راه‌ها ساخته و رباط‌ها و
(ادامه پاورقی از صفحه قبل) به اتفاق
| همان گشت فارضا تاریخ | «رباط جانب دشت دز جمال‌آباد» | |||||
