برگه:ChaharMaqaleh.pdf/۲۶

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
کب
مقدمهٔ مصحح

گردید و تمام اختلافات قراءات نسخ دیگر در آخر کتاب بطبع رسیده است.

کیفیت طبع این کتاب

در چهار پنج سال قبل که این بنده بلندن آمدم و سعادت مرا بخدمت جناب مستطاب فاضل علامهٔ مستشرق پرفسور ادوارد برون دام ظله‌العالی معلم السنهٔ شرقیه در دارالفنون کمبریج از ممالک انگلستان رهنمونی نمود و تشرف شناسائی آن بزرگوار حاصل آمد ایشان تصحیح و طبع متن چهار مقاله را (که چهار پنج سال قبل در سنهٔ ۱۸۹۹ مسیحی خودشان آنرا بزبان انگلیسی ترجمه و طبع نموده بودند) باینجانب تکلیف فرمودند این بنده نیز که منتهای آمال خود را در خدمت بزبان وطن عزیز خود می‌دانستم و موقعی از این بهتر و مشوقی از ایشان بزرگتر و بزرگوارتر نمی‌یافتم با کمال منت این تکلیف را پذیرفتم و فی‌الفور شروع در کار نمودم و ابتدا گمان می‌کردم که در اندک زمانی منتهی پنج شش ماه مثلاً آن کار بانجام خواهد رسید ولی بمحض شروع در عمل معلوم شد که آن تصوری خام بوده‌است زیرا که متن کتاب بواسطهٔ کثرت تصحیفات و تصرفات نساخ که در ایران غالباً از علم و ادب تهی‌دست می‌باشند بمرور زمان از وقت تألیف الی حال که قریب هشتصد سال است بکلی فاسد و خراب گشته و غالب اعلام رجال و اسماء اماکن و کتب و ارقام سنوات تصحیف و تحریف شده‌است و معلوم است که مدار افاده و استفاده از کتب تاریخ فقط در صحت اعلام و ارقام است و اگر ایندو فقره فاسد و طرف وثوق نباشد کتاب تاریخ مانند جسم بی‌جان و نقش بر ایوان است و جز حکایات افسانه‌مانند که نه زمان آن معلوم است نه مکان آن