برگه:FarhangeNafisi.pdf/۱۴۶

این برگ نمونه‌خوانی نشده است.
–۱۳۲–

باشد.

اخريا

( exriyan ) و ( oxriyan ) و ( exeriyan ) م ف. ع. پس از همه. يق ما عرفته الا اخريا او 'اخريا او اخريا: نشناختم آن را مگر پس از همه.

اخريات

( oxrayāt ) ع. ج اخرى يق جاء فى اخرياتهم: آمد پس از ايشان.

الحديث: ان للمحن اخريات لا بد ان ينتهى اليها: يعنى براى هر محنتى انتها و آخرى است كه ناچار به آن منتهى خواهد شد.

اخريان

( axriān ) ج ا. پ. آخريان. و قماش و متاع. و اسباب و كالاى برگزيده.

اخريان

( axriān ) ص. پ. - مأخوذ از تركى - نادان و گول و احمق.

اخريجاج

( exrijāj ) م. ع. اخراج اخريجاجا: ابلق گرديد.

اخريراق

( exrirāq ) م. ع. اخرورق اخريراقا: بريده شد. و پاره پاره گرديد.

اخريط

( exrit ) ا. ع. نوعى از شور گياه و گندناى صحرائى.

اخزاء

( exzā' ) م. ع. بخوارى و رسوائى افتادن. و اخزاه الله: رسوا كرد او را خداى. و من كلامهم لمن اتى بمستحسن ما له اخزاه الله - و ربما خذفوا ما له.

اخزان

( exzān ) م. ع. اخزن اخزانا:

غنى شد پس از فقر. و اخزن المال: جمع كرد مالرا.

اخزة

( axezzat ) ع. ج خزز.

اخزر

( axzar ) ص. ع. آنكه چشم وى كوچك و خرد بود. و كسى كه از گوشۀ چشم بيند. و كوتاه نظر. ج: خزر.

اخزرى

( axzariy ) ا. ع. خزرى. و دستارى كه از ابريشم غاژ كرده ساخته شده باشد.

اخزل

( axzal ) ص. ع. شكسته پشت. و شترى كه همۀ كوهان وى رفته باشد.

اخزم

( axzam ) ا. ع. مار نر. و نره‌اى كه رگ آن كوتاه بود. و ابو اخزم ا خ.: نام جد حاتم طائى و يا نام جد جد او. مات ابنه اخزم و ترك بنين فوثبوا يوما على جدهم فادموه فقال:


ان بنى رملونى بالدم من يلق آساد الرجال يكلم و من يكن در و به يقوم شنشنة اعرفها من اخزم و المصراع الاخير مثل سائر يضرب به كانه عاقا.

و نيز اخزم: نام كوهى نزديك مدينه.

اخزواء

( exzevā' ) م. ع. اخزوى اخزواء: در بلا و شهوت افتاده خوار گرديد.

اخس

( axass ) ص. ع. فرومايه‌تر و خوارتر و زبون‌تر.

اخساء

( exsā' ) م. ع. اخسى اخساء:

با گردكان طاق و جفت بازيد.

اخساء

( axessā' ) ع. ج خسيس ( xasis )

اخسار

( exsār ) ا. ع. نقصان و زياد و كمى.

اخسار

( exsār ) م. ع. كم كردن.

اخساس

( exsās ) م. ع. اخس اخساسا فرومايگى كرد. و اخس فلانا: فرومايه و خسيس يافت فلان را. و اخس الله حظه:

كم كناد خدا بهرۀ او را.

اخساف

( exsāf ) م. ع. اخسف العين اخسافا: كور شد آن چشم. و حفر البئر فاخسف: كند چاه را پس خسيف يافت آن را مر. خسيف ( xasif ).

اخسان

( exsān ) م. ع. اخسن الرجل اخسانا: خوار گرديد آن مرد پس از ارجمندى.

اخسر

( axsar ) ص. ع. بازيان‌تر.

اخسفة

( axsefat ) ع. ج خسوف ( xosuf ).

اخسمه

( axsome ) و ( axsame ) ا. پ.

مر. آخسمه.

اخسوم

( oxsum ) ا. ع. گوشۀ جوال.

اخسى

( axsi ) ا خ. پ. نام قصبه‌اى در ماوراء النهر در ناحيۀ فرغانه.

اخسيسك

( axsisak ) و

اخسيكت

( axsikat ) ا خ. پ. شهرى در تركستان و يا همان اخسى مى‌باشد.

اخسيكتى

( axsikati ) ص. پ. منسوب به اخسيكت. و اثير الدين اخسيكتى ا خ: از شعراى معروف تركستان.

اخش

( axc ) ا. پ. قيمت و بها و ارزش.

اخشاب

( axcāb ) ع. ج خشب ( xacab ).

اخشاش

( excāc ) م. ع. اخش البعير اخشاشا: چوب در بينى شتر كرد تا مهار در آن كشد.

اخشام

( excām ) م. ع. اخشم اللحم اخشاما: بوى گرفت آن گوشت.

اخشب

( axcab ) ص. ع. عيش ناخوش آينده و ناپسند. و چيز سخت و درشت. و كريه. و خشك. و خشن. ج: خشب ( xocb ).

اخشب

( axcab ) ا. ع. كوه. درشت و خشن و بزرگ.

اخشبان

( axcabāne ) ا خ. بصيغۀ تثنيه.

ع. دو كوه مكه كه ابو قبيس و احمر بود.

و دو كوه منى.

اخشف

( axcaf ) ص. ع. آنكه از خارش مانند پيران بر زمين رود. ج: خشف ( xocf ).

اخشم

( axcam ) ص. ع. مرد فراخ بينى.

و آنكه بينى وى بسبب علتى بوى گرفته باشد.

و آنكه قوۀ شامه ندارد.

اخشن

( axcan ) ص. ع. درشت غير املس از هر چيز. ج: حشن ( xocn ).

و رجل اخشن: مرد نكوهيده حال و زشت