برگه:FarhangeNafisi.pdf/۶۹

این برگ نمونه‌خوانی نشده است.
–۵۵–

آيام

( āyām ) ا. پ. بيخ و ريشه. و آوام و دين و وام.

آيان

( āyān ) ص. پ. آيندگان.

آيانى

( āyāni ) ا. پ. شايستگى و خوبى.

آياى

( āyāy ) ع. ج آية.

آى‌آى!

( āy-āy ) پ. كلمۀ فعل يعنى آمد آمد.

آئب

( āeb ) بازگردنده. ج: اوب و اوّاب و ايّاب.

آئبة

( āebat ) ع. ا. آبى كه در نيمروز خورند.

آية

( āyat ) ع. ا. شخص. و كالبد و جز آن. ج: آيات و آئى و آى و آياى.

و همچنين بمعنى عبرت و پند آمده است. قوله تعالى: لَقَدْ كٰانَ فِي يُوسُفَ وَ إِخْوَتِهِ آيٰاتٌ لِلسّٰائِلِينَ‌. و معجزه. و دليل. و قصه و رساله. و علامت. و نشان قوله تعالى قٰالَ رَبِّ اِجْعَلْ لِي آيَةً‌.

آيت

( āyat ) ا. پ. - مأخوذ از تازى - نشان و علامت. و خواجۀ كامل و بزرگ.

آيده

( āyde ) ا. پ. ترى و نمناكى.

آير

( āyer ) ا. پ. بيمارى كه در پوست آدمى پديد آيد و بتازى نبات الليل گويند.

آئر

( āyer ) ص. ع. گاينده.

آئر

( āor ) ع. ج. اير.

آيژ ( āyej ) و آيژك

( āyejak ) ا. پ.

شرارۀ آتش.

آيس

( āyas ) ص. ع. مأيوس‌تر و نااميدتر.

آيش

( āyec ) م ح. پ. آئيدن. وا. آمدن به هنگام و وقت معين. و هر بخشى از زمين مزروع چنانكه زمينى را جهت زراعت چند بخش كنند و هر ساله يك بخش از آن چند بخش را زراعت كنند و آن را آيش گويند.

آيشتنه

( āyectane ) و

آيشته

( āyecte ) ص: پ. چاپلوس و ا. جاسوس.

آيشم

( āyecm ) ا. پ. بلغت زند ماهتاب.

آيشنه

( āyecne ) و

آيشه

( āyece ) ص.

پ. چاپلوس و ا. جاسوس.

آيفت

( āyeft ) و ( āyoft ) ا. پ. استدعا و حاجت و درخواست خواه از خالق و خواه از مخلوق. و ضرورت و احتياج.

آئك

( āek ) ص. ع. مثمر و باردار. يق ايك آئك.

آئل

( āel ) ا. ع. شير ستبر. و هر چيز ستبرى از روغن و عسل و جز آن. ج: ايل ( oyyal ).

آيلانت

( āylānt ) ا. پ. بزبان مردم جزائر.

ملوك درخت بزرگ قشنگى كه كرم ابريشم از برگ آن تغذيه مى‌كند. مر. ابريشم.

آين

( āyan ) ا. پ. آهن.

آين

( āyen ) ا. پ. آئين و رسم و قاعده و قانون.

آئن

( āen ) ص. ع. رجل آئن: مرد با رفاهيت و تن‌آسان.

آئنات

( āenāt ) ع. ج آئن.

آئنة

( āenat ) ع. ج. اوان. و فلان يصنعه آئنة يعنى فلان اين كار را گاه مى‌كند و گاه نمى‌كند.

آيندگان

( āyandegān ) پ. ج آينده.

آينده

( āyande ) ص. پ. كسى و يا چيزى كه مى‌آيد. و پيروى مى‌كند و از پس وى مى‌آيد.

و پس از اين مى‌آيد. و ا. مهمان. و زمان آينده و مستقبل.

آينه

( āyne ) ا. پ. مر. آئينه.

آيه

( āye ) ا. پ. - مأخوذ از تازى - يك سخن تمام از قرآن و چمراس.

آيهات!

( āyahāt ) ع. كلمۀ فعل يعنى دور باش.

آيهان!

( āyhān ) ع. كلمۀ فعل يعنى دور باش.

آئى

( āi ) ع. ج آية.

آييان

( āyayān ) م ف. پ. شايد اين‌طور نباشد. و شايد نه.

آييان

( āyayān ) ا. پ. هر چيز خوردنى.

آئيدن

( āidan ) ف ل. پ. آمدن.

آيير

( āyir ) ا. پ. مر آير.

آييژ

( āyij ) و

آييژك

( āyijak ) ا. پ.

مر. آيژ و آيژك.

آييشه

( āyice ) ا. پ. آيشه. و خبر. و ص.:

خبرگيرنده. و اطلاع‌دهنده.

آيين

( āyin ) ا. پ. رسم و آداب و عادت.

و نظم و ترتيب و قانون و دستور و قاعده.

و شريعت و طريقه و طرز و منوال و روش.

و آرايش و زينت. و ص.: مثل و مانند. و زينت داده شده. و ا خ: نام كوهى كه از آن موميا مى‌آورند. و آئين جمشيد: نام لحن دوم از سى لحن باربد و نوائى از موسيقى. و آئين بستن ف م.: آماده كردن و زينت دادن.

آئينه

( āine ) ا. پ. صفحۀ بلورى كه پشت آن را جيوه اندود كرده‌اند و صورت اشيا در آن منعكس مى‌گردد. و هر صفحۀ صيقلى كه صورت در آن منعكس گردد. و آئينه‌افروز:

صيقل‌گر. و آئينه‌دار. خادمى كه آئينه پيش‌رو گذارد. و ص: ظاهركنندۀ حسن و عيب.

و آئينه‌زداى ا.: صيقل‌گر. و آئينۀ آسمان ا خ.: آفتاب. و آئينۀ چرخ: آسمان و آئينۀ خاورى: آفتاب و آئينۀ گردان خورشيد. و ائينۀ شش جهت: دل حضرت رسول صلى اللّه عليه و آله.

اب

( ab ) ا. پ. بلغت زند پدر.

اب

( ab ) ا. ع. پدر. ج آباء و ابون و ابوة ( abovvat ). و لا اب لك و لا ابا لك و لا ابك و لا اباك و لا اب لك هر يك از اينها كلمۀ دعاست و در حق كسى گفته مى‌شود خواه با پدر خواه بى‌پدر گاه در مدح يعنى كافى نيست ترا غير نفس تو. و بيشتر