در ذم استعمال كنند يعنى تو موصوف هستى باخلاق ذميمه و پدر ندارى كه ترا از كارهاى نابايسته منع كند. و گاه در دشنام گويند يعنى ترا پدر معروف و مشهورى نيست.
اب
( abb ) ا. ع. گياه و سبزه. و چراگاه.
و چيزى كه بروياند زمين را و آن براى دواب بمنزلۀ فواكه است مر انسان را. و قصد. و اخ.
نام شهرى در يمن.
اب
( abb ) م. ع. اب للسيرابا و ابيبا و ابابا و ابابة (از باب ضرب و نصر):
آمادۀ سير شد. و اب يده الى سيفه ابا:
دست بر شمشير كرد تا بكشد آن را از غلاف. و اب الى وطنه ابا و ابابة و ابابة:
مشتاق وطن خود شد. و اب ابه: قصد كرد مانند قصد او. و ابت ابابته: راست شد طريقۀ او و اب فلان: شكست داد فلان دشمن خود را بحملۀ شجاعانه كه جبن را در آن راهى نبود. و اب الشيئى: حركت داد آن چيز را.
ابا
( abban ) ا. ع. پدر. مر. اب.
ابا
( abā ) پ. كلمۀ موصول بمعنى با.
ابا
( abā ) ص. پ. غريب و اجنبى و بيگانه و عجيب. و نادر.
ابا
( abā ) ا. ع. پدر و ابو. و اباء بن ابا اخ. نام يكى از روات حديث و ابا ابراهيم.
كنيۀ حضرت موسى بن جعفر عليه السلام.
ابا
( abā ) و ( ebā ) ا. پ. چمچه و ملاغه (ملعقة). و آش. و خوراكى. و نان. و اباى گلوگير: دل گيرى و اندوه. و شعف و خوشحالى در مرگ دشمن.
ابا
( ebā ) ا. پ. - مأخوذ از تازى - نفرت و كراهت و امتناع. و ابا داشتن ف ل.: نفرت داشتن و كراهت داشتن. و ابا كردن ف م:
امتناع كردن. و تكذيب كردن. و سرباز زدن.
ابا
( ebā ) م. ع. ابيت الطعام ابا (از باب سمع): دست كشيدم و باز ماندم از طعام بدون سيرى.
اباء
( abā' ) م. ع. و بوئت الارض و باء و بائة و اباء و ابائة (از باب كرم) بسيار بيمارى گرديد آن زمين.
اباء
( abā' ) ا. ع. گياهى نرم كه اكثر در درياى مصر خيزد و از آن كاغذ سازند و بزبان يونانى پاپيروس گويند و بيخ آن را مانند نيشكر خورند. و انبوهى درختان. و انبوهى درختان حلفاء كه از آن جوال و بوريا سازند.
اباء
( abā' ) و ( ebā' ) م. ع. ابا الشيئى اباء و اباء و ابائة (از باب فتح و ضرب):
سرباز زد از آن چيز و ناخوش داشت آن را. ابيته اياه: داشتم او را بر كراهت از آن چيز. و ابى عليه: گردن‌كشى كرد از وى و كذا ابى عليه الامر و ابيت اللعن سرباز زنى تو و با زمانى از كارى كه سزاوار لعنت است. و اين كلام در جاهليت در تحيت ملوك گفته مى‌شده است.
اباء
( obā' ) ا. ع. كراهت از طعام. يق اخذه اباء من الطعام يعنى گرفت او را كراهت و ناخوشى از طعام.
اباء
( abā' ) ع. ج ابائة.
اباء
( obbā ) ع. ج آبى.
اباءة
( abāat ) ا. ع. درخت حلفاء كه از آن جوال و بوريا سازند.
اباءة
( abāat ) م. ع. و بوء و باء و و باءة و اباءة مر. اباء.
اباءة
( ebāat ) م. ع. ابى اباء و اباء اباءة (مر. اباء و اباء) و اباته اليه اباءة: راجع ساختم او را سوى وى و اباءه به و ابائه منزلا و فيه: جا داد و فرو آورد ويرا بجائى و اباء بالمكان: فرو آمد و مقيم شد در آنجاى و اباء الابل: بازگردانيد شتران را سوى جاى‌باش آنها. يق ابات عليه ما له اى ارحت عليه ابله و غنمه. و اباء منه: گريخت از آن و اباء الاديم: در دباغ انداخت پوست را تا پيراسته شود. و يق فى ارض كذا فلات تبيئى فى فلات يعنى بيابان در بيابان است.
اباب
( abāb ) ا. ع. آب. و هر چيز كه نوشيده شود.
اباب
( abāb ) م. ع. اب ابّا و ابابا مر اب.
اباب
( abāb ) و ( ebāb ) ا. ع. آمادگى جهة سفر كردن. يقال هو فى ابابه اى فى جهازه.
اباب
( obāb ) ا. ع. سيل عظيم. و موج دريا.
ابابة
( abābat ) و ( ebābat ) ا. ع. طريقه.
ابابة
( abābat ) و ( ebābat ) م. ع. اب ابا و ابابة و ابابة. مر. ابّ.
ابابيل
( abābil ) ا. ع. يك نوع مرغ. و ا ج.
گلۀ شتران. و گروه مرغان مسافر.
ابابيل
( abābil ) ص. ع. بطور گله و يا گروه مرغان مسافر. و پى‌درپى در آينده. و ابل ابابيل شتران گروه در گروه.
ابابين
( abābin ) ع. ج ابّان.
اباة
( obāt ) ع. ج آبى.
ابات
( abāt ) ا. ع. گاه در شعر بجاى ابت گويند يعنى پدر من.
اباتة
( ebātat ) م. ع. شب گذرانيدن.
اباتر
( abāter ) ا خ. ع. نام موضعى.
اباتر
( obāter ) ص. ع. كوتاه قد. و بى‌نسل و فرزند. و مرد قطع‌كنندۀ رحم.
اباثة
( ebāsat ) م. ع. پاك كردن چاه.
و شيار كردن زمين.
اباثى
( obāsā ) ص. ع. ابل اباثى:
شتران خوابيدۀ سير شكم.
اباجر
( abājer ) ع. ج بجر ( bojr ).
اباجير
( abājir ) ع. ج بجر ( bojr ).
اباحة
( ebāhat ) م. ع. حلال كردن چيزى.
و ظاهر كردن راز.
اباحه
( ebāhe ) ا. پ. - مأخوذ از تازى -
