برگه:FarhangeNafisi.pdf/۷۲

این برگ نمونه‌خوانی نشده است.
–۵۸–

گويند لنبيلن الخيل فى عرصاتكم.

ابالة

( obālat ) ا. ع. پشتارۀ كلان از هيزم.

ابالة

( ebbālat ) ا ج. ع. گروهى از پرندگان و اسبان و شتران. و ص. پى‌درپى آيندۀ از ايشان. و ضغث على ابّالة بمعنى ضغث على ابالة.

ابالسة

( abālesat ) ع. ج ابليس ( eblis ).

اباله

( ebāle ) ا. پ. مكان مخصوص و مبال و فزناك و آبشتگاه.

اباليس

( abālis ) ع. ج ابليس ( eblis ).

ابام

( abām ) ا. پ. قرض و وام.

ابان

( abān ) ا. پ. نام ماه هشتم از ماه هاى شمسى.

ابان

( ebān ) ص. پ. جفت - ضد طاق.

ابان

( abāne ) ا. پ. به صيغۀ تثنيه. ع. پدر و مادر.

ابان

( ebbān ) ا. ع. ابان الشيئى: هنگام آن چيز. و اول آن. ج: ابابين.

ابانة

( abānat ) ج ا. ع. ياران و همۀ ياران و جاء فى ابانته: آمد با همۀ ياران خود.

ابانة

( ebānat ) م. ع. جدا كردن. يق ضربه فابان رأسه من جسده. و ابان:

پيدا و آشكار شد. و ابنته انا: پيدا و آشكار كردم آن را (لازم و متعدى). و ابان بنته: كدخدا كرد دختر خود را. و ابانه بمال: عطا كرد او را مال و ممتاز ساخت وى را بدان.

ابانى

( ebāni ) ا. پ. بشقاب بزرگ و دورى.

و شوربا.

اباوة

( ebāvat ) م. ع. ابوته اباوة و ابوا (از باب نصر): پدر گردانيدم او را. و كار پدران بجا آوردم با وى. و ما له اب يأبوه:

نيست او را پدرى كه بپروراند وى را.

اباهر

( abāher ) ع. ج ابهر ( abhar ).

اباهم ( abāhem ) و اباهيم

( abāhim ) ع. ج ابهام.

اباى

( abāy ) ا. پ. جل و نمد اسب. و نوعا كفل‌پوش همۀ چارواها.

ابايض

( abāyez ) ج ا. ع. كوههاى مخصوص.

ابابيت

( abāyit ) ع. ج ابيات. و ج ج بيت ( bayt ).

ابة

( ebat ) ا. ع. رسوائى و فضيحت. و ننگ و عار. و شرم يق فلان نكخ فى ابة.

ابة

( ebat ) م. ع. و اب منه و ابا و ابة (از باب ضرب): شرمنده شد از او. و نيز و اب و ابة: سر در كشيدن و ترنجيده شدن از شرم يق و اب منه.

ابة

( abbat ) ا خ. ع. نام شخصى. و ابة السفلى و ابة العليا ا خ. نام دو قريه.

ابة

( obbat ) ا خ. ع. نام شهرى در افريقا.

ابت

( abt ) م. ع. ابت اليوم ابتا و ابوتا (از باب سمع و نصر و ضرب): سخت گرم شد امروز. و ابت من الشراب:

منتفخ گرديد از آشاميدنى.

ابت

( abt ) و ( abet ) ص. ع. يوم ابت:

روز بسيار گرم.

ابت

( abate ) و ( abat ) و ( abato ) ا. ع.

پدر من.

ابتات

( ebtāt ) م. ع. ابته ابتاتا: عاجز گردانيد آن را از رسيدن بقافله. و بريد و قطع نمود آن را و ابتتّ عليه القضاء اى قطعته.

و سكران لا يبتّ امرا اى لا يقطع. و ابّت طلاق امراته يعنى طلاق باين داد زن خود را.

و ابّت النكاح يعنى عقد دائم كرد نه نكاح موقت كه متعه باشد.

ابتار

( ebtār ) م. ع. عطا كردن. و منع كردن (از اضداد). و نماز خواندن در وقتى كه آفتاب‌زده باشد و ابتر الله الرجل:

بى‌فرزند و بى‌خليفه گردانيد خدا آن مرد را.

ابتاه

( abatāh ) ا. ع. در ندا گويند يا ابتاه يعنى اى پدر.

ابتة

( abtat ) و ( abetat ) ص. ع. يق ليلة ابتة.

ابتة

( abtat ) ا. ع. ابته الغضب: شدت خشم.

ابتة

( abettat ) ع. ج. بتات.

ابتتار

( ebtetār ) م. ع. قطع شدن و بريده شدن.

ابتث

( abtas ) ا خ. ع. يكى از ترتيبات الفباى تازيان باين قرار: ابتث ( abtasa ). جح ( jahhen )، خدذرز ( xadazarzen )، سشص ( sacassen )، ضطظع ( zataza'en )، غفق ( qofoqen )، كلمن ( kalamannen )، و هلاى ( holāya ). و همين ترتيب ابتثى است كه ما در نوشتن اين كتاب بكار برده‌ايم.

ابتجاج

( ebtejāj ) م. ع. فربه شدن يق ابتج ما شيتك: فربه و فراخ تهيگاه شد ماشيۀ تو از خوردن گياه.

ابتحاث

( ebtehās ) م. ع. مباحثه كردن و با يكديگر بحث نمودن. و بازيچه بازيدن.

ابتحاح

( ebtehāh ) ا. ع. وسعت و فراخى عيش يق هم فى ابتحاح.

ابتدا

( ebtedā ) ا. پ. - مأخوذ از تازى - شروع و وخش و آغاز و اول هر كار و هر چيز.

و نخستين از هر چيز.

ابتداء

( ebtedā' ) م. ع. شروع كردن و آغاز كردن. و نوبيرون آوردن چيزى.

ابتداء

( ebtedāan ) م ف. پ. - مأخوذ از تازى - اولا و نخست و نخستين.

ابتداد

( ebtedād ) م. ع. نزديك شدن از هر يك از جهات مختلف جهت حمله نمودن بر شخصى و يا غارت كردن مالى و يا مثل دو طفلى كه هر يك از طرفى به پستان مادر درآيند و بمكند يق السبعان يبتدان الرجل و الرضيعان يبتدان امهما.

ابتدار

( ebtedār ) م. ع. دويدن بطور