و بيفادهتر.
ابطن
( abtan ) ا. ع. رگ بازوى اسب.
ابطن
( abton ) ع. ج بطن ( batn ).
ابطنة
( abtenat ) ع. ج باطن و بطان.
ابطولة
( obtulat ) ا. ع. باطل. يق بينهم ابطولة.
ابطى
( ebti ) ص. پ. - مأخوذ از تازى - منسوب به ابط وزير بغلى.
ابظاظ
( ebzāz ) م. ع. فربه شدن.
ابظر
( abzar ) ص. ع. ختنه ناكرده.
و مردى كه ميان لب بالائين وى تندى باشد.
قول على عليه السلام لشريح: فما تقول انت ايها العبد الابظر.
ابعاء
( ebā' ) م. ع. بر گناه و خطا انگيختن كسيرا. و ابعاه فرسا: آبستن كرد او را.
ابعاد
( ab'ād ) ع. ج بعد ( bo'd ).
باصطلاح هندسه ابعاد ثلاثه: طول و عرض و عمق.
ابعاد
( ebād ) م. ع. دور كردن. و دور داشتن از خير. و دور رفتن. و ابعده الله: دور دارد او را خدا از خير.
ابعار
( ab'ār ) ع. ج بعر ( ba'r ).
ابعار
( eba'?r ) م. ع. بيرون كردن پشكل كه در روده بود.
ابعاض
( ab'āz ) ع. ج بعض ( ba'z ).
ابعاض
( eb'āz ) م. ع. در زمين پشه پديد شدن.
ابعاط
( eb'āt ) م. ع. دور رفتن ستور بچرا. و گريختن. و از حد درگذشتن و غلو كردن در نادانى و كار زشت. و لا يعنى گفتن. و مكلف شدن كسى بچيزى كه فوق طاقت وى باشد.
ابعد
( ab'ad ) ص. ع. دورتر. و بيگانه.
ج: اباعد. و خيانتگر يق كب الله الابعد لفيه اى القاه لوجهه و لا يقال للانثى منه شيئى. و ا. خير و فايده. يق انه لغير ابعد و ما عند ابعد و ما ابعده!: كلمۀ تعجب يعنى چه بسيار دور است آن. و هو ابعد منه: او دورتر است از وى.
ابعرة
( ab'erat ) ع. ج بعير ( bair ).
ابغاء
( ebqā' ) م. ع. كسيرا بر طلب چيزى داشتن. و يارى دادن در طلب آن. و نافرمان گردانيدن.
ابغاش
( ebqāc ) م. ع. باران ضعيف رسانيدن يق ابغش الله الارض.
ابغاض
( abqāz ) ع. ج بغض ( boqz ).
ابغاض
( ebqāz ) م. ع. دشمن داشتن.
ابغث
( abqas ) ا. ع. گوسپند نر پيسه.
و شير بيشه. و مرغى تيره رنگ. و ا خ. نام موضعى ريگناك.
ابغثة
( abqesat ) ع. ج بغاث و بغاث و بغاث.
ابغض
( abqaz ) ص. ع. بسيار دشمن.
و قولهم ما ابغضه الى شاذ و لا يقاس عليه.
ابفره
( abfare ) ا. پ. اسب نر. و اسب چاق و فربه.
ابفون
( abfun ) ا. ع. دانههاى زيتون وحشى.
ابق
( abq ) و ( abaq ) م. ع. ابق ابقا و ابقا و اباقا. مر. اباق.
ابق
( abaq ) ا. ع. كنب و شاهدانه.
ابق
( obbaq ) ع. ج آبق و ابوق.
ابقا
( ebqā ) ا. پ. - مأخوذ از تازى - برقرارى. و واگذارى و واگذاشت و فرو گذاشت. و بازماندگى.
ابقاء
( ebqā' ) م. ع. زنده و باقى گذاشتن.
و ترحم نمودن و رعايت كردن. و اصلاح ميان قومى كردن. و نگاه داشتن.
ابقاق
( ebqāq ) م. ع. فراخ گردانيدن چيزى. و ابقت المراة: بسيار اولاد گرديد آن زن. و ابق على القوم: بسيار بق بق كرد بر آن گروه. و ابق الوادى: بدر رفت خس و خاشاك آن رودبار. و ابقت الغنم فى الجدب:
بچه داد گوسپند لاغر در سال قحط.
ابقال
( ebqāl ) م. ع. گياه برآوردن زمين و سبز شدن آن. و ريش برآوردن كودك. و سبز شدن شوره گياه. و چريدن مواشى سبزه را.
ابقر
( abqar ) ا. پ. شوره.
ابقع
( abqa' ) ا. ع. پيسه. ج: بقع.
ابقع
( abqa' ) ا. ع. زاغ پيسه. ج: بقعان ( beqān ).
ابقور
( obqur ) ع. ج بقرة ( baqarat ).
ابقى
( abqā ) ص. ع. بادوامتر.
ابك
( abak ) م. ع. فربه شدن (از باب سمع).
ابك
( abek ) ص. ع. ابك مئبك:
فربه و گول.
ابك
( abakk ) ا. ع. سال قحط. و كسى كه فراهم سازد خران و مواشى و مانند آنها را.
و مزدورى كه سعى كند در امور اهل خود.
و ص. بريده دست. ج: بكان ( bokkān ) و ا خ. نام موضعى.
ابكاء
( ebkā' ) م. ع. گريانيدن.
ابكار
( abkār ) ا. پ. كشت و زراعت.
ابكار
( abkār ). ع. ج بكر ( bokr ) و ( bekr ) و ج ج بكرة ( bokrat ).
ابكار
( ebkār ) م. ع. شتابى كردن در هر وقت كه باشد. و آمدن كسيرا بامداد. و آشاميدن شتر در اول صبح. و جلو رفتن و پيش شدن. و سبب شدن كه كسى در اول صبح برخيزد و پگاه خيزانيدن.
ابكار
( ebkār ) ا. ع. بامداد قوله تعالى:
بِالْعَشِيِّ وَ اَلْإِبْكٰارِ.
ابكر
( abkor ) ع. ج بكر ( bakr ).
ابكم
( abkam ) ص. ع. مرد گنگ و كر.
ج: بكم ( bokm ) و بكمان ( bokmān ).