تاریخ این کتاب
مؤلف این کتاب مرحوم دکتر میرزا علی اکبرخان نفیسی ناظم‌الاطباء قدس اللّه سره العزیز از خاندان کهن بود که مدت بیش از پانصد سال دانشمندان بسیار در فنون مختلف از آن برخاسته‌اند. نسب وی تا هفت پشت بدین قرارست: علی‌اکبر بن محمدحسن بن علی‌اکبر بن محمدعلی بن محمدکاظم بن ابوالقاسم بن محمدکاظم بن سعید شریف. نیای هفتم وی میرزا سعید شریف کرمانی از پزشکان نامی قرن یازدهم بود که مدتی نیز رئیس پزشکان دربار (حکیم‌باشی) شاه عباس بزرگ بوده است و نسب وی بسه پشت بحکیم برهان الدین نفیس بن عوض بن حکیم طبیب کرمانی می‌رسیده است. حکیم برهان‌الدین نفیس معروف‌ترین پزشک اواسط قرن نهم هجری بود و در کرمان می‌زیست و چون شهرت وی بالغ‌بیک بن شاهرخ بن تیمور گورکان پادشاه معروف دانش‌پرور ایران (۸۱۲-۸۵۳) رسید وی را از کرمان بدربار خود بشهر سمرقند خواند و وی تا پایان عمر الغ‌بیک در دربار وی بود و در سلک دانشمندان بسیار که آنجا گرد آمده بودند می‌زیست و پس از مرگ او در ۸۵۳ بکرمان بازگشت و او را در طب مؤلفات چندست که معروف‌ترین آنها شرح‌الاسبابست که شرحیست بر کتاب الاسباب و العلامات تألیف محمد بن علی بن عمر سمرقندی که از مهم‌ترین کتابهای پزشکی قدیم بوده است و در سمرقند در اواخر صفر ۸۲۷ تمام کرده و نیز شرحی بر کتاب موجز القانون تألیف ابی‌الحزم علاءالدین قرشی معروف بابن النفیس نوشته است که آن موجزی از قانون معروف‌ترین کتاب طب ابن‌سیناست و این شرح را که برای امتیاز از شروح دیگر شرح نفیسی می‌نامند در غرۀ ذی‌حجۀ ۸۴۱ در سمرقند تمام کرده و سپس در کرمان حواشی آن را بپایان رسانده است و بجز این دو کتاب معروف کتابهای دیگر در طب پرداخته است از آن جمله کلیات شرح نفیسی، بحارین و رساله‌ای در سمومات. این خانواده تا آغاز قرن چهاردهم همواره در کرمان می‌زیسته‌اند و مشاهیری چند از آن برخاسته‌اند که معروف‌ترین آنها مرحوم میرزا محمد تقی بن محمد کاظم پسر جد سوم مؤلف این کتاب و عارف مشهور پایان قرن دوازدهم و آغاز قرن سیزدهم ایران بود که مرید خاص و جانشین میرزا محمد تربتی معروف بمشتاقعلی شاه بود و در ۱۲۱۵ او را زهر دادند و وی را تألیفات بسیار بنظم و نثر فارسی در عرفان و تصوفست که معروف‌ترین آنها دیوان غزلیاتیست که بسبک مولانا جلال‌الدین بلخی مولوی بنام مرشد خود مشتاق‌علی سروده و در همۀ آنها بنام او تخلص کرده است و باسم دیوان مشتاقیه معروفست و نیز منظومۀ بحرالاسرار و مجمع‌البحار و کبریت احمر را پرداخته. دیگر از معاریف این خاندان مرحوم میرزا عبدالحسین بن میرزا عبدالرحیم بن عبدالحسین بردسیری معروف بمیرزا آقاخان کرمانیست که مادرش دختر میرزا کاظم بن میرزا محمدتقی مظفر علیشاه بود و در کرمان در ۱۲۷۰ متولد شد و در تبریز در سال ۱۳۱۴ در راه آزادی و ترقی ایران کشته شد و وی از معروف‌ترین نویسندگان سیاسی و یکی از بی‌باک‌ترین
