تقدیم کرده است. علاوه بر اینها آگاثیاس در یادداشتهای خود، که راجع بتاریخ ساسانیان نوشته، از منابع دیگر نیز استفاده نموده است. مثلا شرحی که راجع به نسب اردشیر و سرگذشت ایام جوانی او نگاشته، تحقیقا از روایات عامه مأخوذ است. شروحی که در باب دین زردشتی تحریر کرده، خالی از اشتباه نیست، ولی مشتمل بر نکات معتبر و سودمند است. تاریخ مالالاس[۱] (متوفی در حدود ۵۷۸) حاوی اطلاعات مفیدی در خصوص فرقه مزدکی است.
تاریخ سنوات ۵۵۸ تا ۵۸۲ را مناندرس پروتکتور[۲] (نیمه دوم قرن ششم) ذکر کرده است. برای سنوات ۵۸۲ تا ۶۰۲ تاریخی از تئوفیلاکتوس سیموکاتا[۳] (قرن هفتم) در دست داریم، که در باب تشکیلات ایران مشتمل بر مطالب مهمه است. تاریخ ایام سلطنت سلاطین ساسانی، که سونکلوس[۴] (بعد از ۸۱۰) تألیف کرده، مأخوذ از یادداشتهای آگاثیاس است.[۵] برای زمان خسرو دوم و جانشینان او در تاریخ تئوفانس[۶] (متوفی در حدود ۸۱۷) و در کتابی که آن را کرونیکون پاسکاله[۷] (قرن نهم) میخوانند، نکات مهمه مندرج است. مطالبی در باب عهد ساسانیان میتوان از کتب نویسندگان متأخر بیزانسی بدست آورد مثل کتاب نیکفروس،[۸] که در سالهای ۸۰۶ تا ۸۱۵ بطریق قسطنطنیه بوده، و کتابهای کدرنوس[۹] (قرن یازدهم) و زوناراس[۱۰] (متوفی بعد از ۱۱۱۸).
ویلیمس جکسن[۱۱] وث. کلمن[۱۲] از نویسندگان یونانی و رومی عصر ساسانیان
- ↑ Malalas
- ↑ Menandros Protector
- ↑ Theophilactus Simokatta
- ↑ Synkellos
- ↑ رک به نلدکه طبری، ص ۴۰۰.
- ↑ Theophanes
- ↑ Chronicon Paschale
- ↑ Nikphorose
- ↑ Kedrenos
- ↑ Zonaras
- ↑ زردشت پیغمبر ایران قدیم. ,The prophet of Ancient Iran Zororster چاپ جدید، نیویورک ۱۹۱۹، ص ۲۴۲ و بعد.
- ↑ تاریخ دیانت ایران، ص ۶۹ و ما بعد. Fontes historiae Religionis Persicae, Bonnae, 1920.