دیگر از مأمورین عالیرتبت روحانی، که نمیتوانیم حدود وظایف آنان را تعیین کنیم، وردبذ[۱] (استاد عمل).[۲] دیگر دستور[۳] است، که ظاهراً متخصص در مسائل مذهبی و مباحث معقول و مشاوره قضایی بوده است، که مسائل معضل و مشکوک را به او رجوع میکردهاند.[۴]
مغان اندرزبذ (مگوگان اندرزبذ) «آموزگار مغان» یکی از عناوین موبذان موبذ بوده است.[۵]
روحانیون در روابط خود با جامعه وظایف متعدد و مختلف داشتهاند از قبیل: اجراء احکام طهارت و اصغاء اعترافات گناهکاران و عفو و بخشایش آنان و تعیین میزان کفارات و جرائم و انجام دادن تشریفات عادی هنگام ولادت و بستن کستیگ (کمربند مقدس) و عروسی و تشییع جنازه[۶] و اعیاد مذهبی. اگر در نظر بگیریم، که دیانت زردشتی در کوچکترین حوادث و وقایع دخالت داشته و هر فردی در مدت شبانهروز بر اثر اندکی غفلت دستخوش گناه و گرفتار پلیدی و نجاست میشده است، آنوقت آشکار میگردد، که روحانیون طبقه بیکاری نبودهاند و
- ↑ Vardabadh
- ↑ بنونیست، مجله مطالعات ارمنی، ج ۹، ص ۱۰. در کعبه زردشت نیز نام یک وردبذ مذکور است.
- ↑ Dastvar
- ↑ اردشیر اول برای تدوین اوستا تمام دستورات و موبدان مملکت را جمع نمود. گاهی کلمه دستور بطور اعم برای تمام افراد روحانیون زردشتی بکار رفته است.
- ↑ «سورسخون»، تاوادیا، مجله کاما،۲۸، ص ۶۶ و نیز نگاه کنید به الیزه، هوبشمان، دستور زبان ارمنی، ج ۱، ص ۹۹ و هوفمان، ص ۵۱-۵۰. ویه پناه، مگوگان اندرزبذ رک مقدمه، ص ۷۵. مقام مسی مغان، که در هنگام حمله عرب در دماوند بوده و همچنان تا یک قرن و نیم بعد از هجرت باقی ماند، مقامیست که در اواخر عهد ساسانیان وضع شده است (مارکوارت، ایرانشهر، ص ۱۲۸).
- ↑ راجع به نهادن اموات در دخمه هارک به ص ۵۲ کتاب حاضر.