روایت کرده‌اند و یکی از مصطلحات رایجۀ شعری ایران شده است. بنا بر افسانه، که میرخوند آورده و منشأ آن معلوم نیست، مانی غاری را در ممالک مشرق به صورتهای گوناگون آراسته بود.
در حفاری تورفان و خوچو ۱نمونۀ از صنایع مانویان بدست آمده است. در خوچو غاری یافته‌اند منقش بنقوش بسیار، که دقایق نقاشی از آنها هنوز نمایان است. یکی از این صورت‌ها مرد بزرگی را نشان می‌دهد (که گویا خودمانی است)، که به هیئت مغولی است با سبلت آویخته و ریش دو شاخ؛ در پشت سر او بشکل هاله قرص خورشید رسم شده است، که متن آن سرخ و حاشیه آن سفید است و
شکل ۹-نمونه نقاشی مانویان در خوچو
(لوکوک، خوچو)
قسمت زیرین آن قرص در میان هلالی قرار گرفته. آن شخص کلاهی تاج مانند، که گویا از پارچه زربفت باشد، بر سر دارد، که قسمت زیرین آن چنان تنگ است، که
مقایسه شود با گنومون ۹، ص ۳۴۷؛ پولوتسکی، خطب و مواعظ مانوی، ص ۱۸، یادداشت a.
1- Chotscho
