هرتسفلد طرح و صنعتی، که در این گوشه قالی بکار رفته، نشان می‌دهد، که اصل آن قالی گره‌داری بوده است[۱]. این قسم قالی‌بافی را در ادوار اسلامی ایران دنبال کرده، به نتایج حیرت‌بخش و نمونه‌های بسیار زیبا رسیده‌اند.
معروف‌ترین قالی‌های عهد خسرو پرویز، که در کتب قدیمه شرقی شرح آن مذکور است، از جنس ابریشم زربفت بوده است. ثعالبی گوید[۲]: طاقدیس (سابق الذکر) از چهار قالی زربفت مرواریددوز و یاقوت‌نشان پوشیده بود، و هریک از این فرش‌ها فصلی از سال را نشان می‌داد». قالی بزرگی، که در تالار باریکی از قصور سلطنتی تیسفون بوده، و وهاری‌خسرو («بهار کسری») نام داشته، یا بقول بلعمی آن را («فرش زمستانی») می‌گفته‌اند، از همان جنس زربفت بوده است این فرش، که شصت ارش درازا و شصت ارش پهنا داشته، در فصل زمستان منظره بهاری را در برابر شاهنشاه می‌گسترده است. در متن آن خیابانها و جدولهای آب ساخته بودند و نهرها از میان باغی خرم می‌گذشت، که کشتزارها و باغچه‌های پرمیوه‌وسبزی آن را فروگرفته بودند. شاخ و برگ این اشجار از زر و سیم و گوهرهای رنگارنگ بود[۳].
در نقش شکار طاق‌بستان فقط چند تن از سه هزار زنی، که خسرو در حرم داشت، می‌بینیم. این شهریار هیچ‌گاه از این میل سیر نمی‌شد. دوشیزگان و بیوگان و زنان صاحب اولاد را، در هرجا نشانی می‌دادند، بحرم خود می‌آورد. هر زمان، که میل تجدید حرم می‌کرد، نامۀ چند بفرمانروایان اطراف می‌فرستاد، و در آن وصف زن کامل عیار را درج می‌کرد. پس عمال او هرجا زنی را با وصف‌نامه
