در سایه این پیشامد و به جهت خبرهای بدی که میرسید لوکولوس از قصد هجوم بر ایران گذشته و در گرمای تابستان برای دنبال کردن تیکران روانه گردید. و چون از کوهستان تااورس میگذشت از سرسبزی زمینها لذت فراوان مییافت و هوا در آنجا بسیار سردتر از دشتها بود. و چون از کوهستان برگذشت دو یا سه بار دیگر ارمنیان را که دلیری کرده به جنگ او آمده بودند بشکست و آبادیهای ایشان را تاراج کرده و آتش زد و آذوقههایی را که برای تیکران انبار کرده بودند به دست آورده بدینسان از گرسنگی که همیشه ترس آن را داشت اطمینان پیدا کرد و دشمن را دچار آن ترس نمود.
چون از هر راهی بود میکوشید که دشمن را به جنگ بکشاند گرد لشکرگاه را خندق کنده و پیرامون آن را آتش زده منتظر نشست. ولی دشمن چون از آن شکستهای پیاپی ترسیده بود همچنان دور ایستاده نزدیک نیامد این بود لوکولوس خودش آهنگ کار کرده به قصد شهر ارداشاد روانه گردید[۱] این شهر چون از آن پادشاه بود و زنان و فرزندان خردسال وی در آنجا بودند انتظار داشت که تیکران آنجا را به دشمن رها نکرده باری آخرین بختآزمایی را خواهد کرد، گفتهاند:
هانیبال[۲] کارتاجی چون پس از شکست یافتن انتیوخوس از دست رومیان به نزد آرداشیس[۳] پادشاه ارمنستان آمد و چیزهای بسیاری به او یاد داد.
از جمله چون جایگاه این شهر را دید که جای بسیار استوار و خوشنماست با این همه بیکار و تهی افتاده نقشه شهری برای آنجا کشیده و ارداشس را به آنجا آورده نشان داد و به او راهنمایی کرد که شهری در آنجا بنیاد گذارد. ارداشس خرسند گردیده خواهش نمود که این کار به نظارت او باشد و بدینسان در آنجا شهر بزرگی بنیاد یافته و به نام آن پادشاه نامیده شد و تختگاه ارمنستان گردید[۴]، چنانکه امید لوکولوس بود تیکران شهر را به حال خود رها نکرده
- ↑ Artaxata ارداشاد شکل ارمنی نام است.
- ↑ Hannibal سردار معروف تاریخ باستان است و داستان او بسیار معروف است.
- ↑ Artaxas آرداشیس شکل ارمنی نام میباشد. به عبارت دیگر همان نام اردشیر است که با اندک تغییری نام گزاردهاند.
- ↑ ولی این تاریخچه بنیاد تاریخی و علمی ندارد. زیرا کلمۀ «آرد» و همچنین کلمه «شاد» در یک رشته از نامهای دیگر آبادیها نیز درآمده است و از آن سوی اگر مقصود نامیدن این شهر با نام آرداشیس بود بایستی به شکلهای دیگری که معنی بدهد بنامند و این شکل معنای درستی ندارد. در این باره باید کتاب نامهای شهرها و دیهها دیده شود.