برگه:Karimsanjabi.pdf/۲۱

سنجابی (۱)

– ۷ –

به وسیله‌ی سوئدی‌ها تعلیم داده می‌شد و از افسران نسبتاً درس‌خوانده و فوق‌العاده وطن‌دوست و طرفدار آزادی و مشروطیت تشکیل میشد، اکثراً با همین افراد مهاجر همراه شدند و در برابر روس‌ها ایستادگی و جنگهای نمایان کردند، ولی چون نیروی کافی نداشتند، عقب نشستند تا اینکه به کرمانشاه رسیدند. برخلاف نیروی ژاندارمری، نیروی قزاق ایران که به وسیله افسران روسی تعلیم داده می‌شد، در همه جا و در همه‌ی موارد همراه روسها و راهنمای قشون روسها بودند و با آنها میآمدند و با آنها همکاری میکردند.این جریان نهضت مهاجرت بی‌شک یک نهضت ناسیونالیستی، یک نهضت ملی و وطن‌خواهانه بود ولی متأسفانه نهضتی نسنجیده و بی‌اساس بود. آلمانیها و عثمانیها در موقعیتی نبودند که بتوانند واقعاً کمک مؤثری به آنها برسانند و خود مهاجرین و مجاهدین ایران نیز فاقد نیرو و مهمّات لازم بودند. روسها قسمت عمده‌ی ایران را اشغال کردند. یک بار، دو بار با عثمانیها در داخل ایران برخوردهای مهمی داشتند، جلو رفتند، عقب نشستند، باز جلو رفتند. تا آنکه در سال ۱۹۱۷ انقلاب عظیم در داخل روسیه اتفاق افتاد و حکومت تزار و دستگاه تزار سرنگون گردید. در این تاریخ، نهضت مهاجرت به نقطه‌ی پایان خود رسیده بود و قسمتی از مهاجرین چنان‌که گفتیم به استانبول رفتند و بقیه آنها که در ایل سنجابی متواری و مهمان بودند پس از گرفتن تأمین از روسها و انگلیسها به اوطان خود مراجعت کردند. این مقدماتی را که بنده می‌گویم، شاید مطلب را یک کمی طولانی می‌کند، ولی در توضیحات ما و در روشن کردن مسائل بی‌اثر نیست از این جهت است که بنده … س- بله. شما بفرمایید. مطالبی را که شما لازم میبینید بفرمایید. ج- بله. بر اثر این انقلاب دولت انقلابی روسیه گرفتار مشکلات داخلی خود و درگیر جنگ با سردارهای یاغی خود بود و متحدین اروپایی روسیه به عوامل ضد انقلاب کمک میکردند و دو، سه سالی وضع آن مبهم بود. در حالتی که دولت انقلابی روسیه، گرفتاریهائی داشت، میدان برای انگلیسها خالی شد و انگلیسها جای روسها را در ایران گرفتند. روسها که ایران را تخلیه میکردند