نوروز و تقویم ایرانی
نوروز که یک نشانهٔ ملی از ایران باستانی است در دل هر ایرانی نژاد جنبش عجیبی احداث میکند وچون این جشن ملّی از زمان ملکشاه سلجوقی باین طرف در میان مسلمانان ایران در اوّل فصل بهار وموسم بیداری طبیعت بر پا میشود و بهار ایران نیز در دشت و چمن و کوهسار و هامون جلوهٔ شور انگیز غریبی دارد لهذا این نفخهٔ صور رستخیز بهاری که در اعتدال ربیعی و تعادل شب و روز و اعتدال هوا دمیده میشود یک عیدی است هم طبیعی و هم وضعی و ایرانی بداشتن یک چنین عید ملّی سر بلند است.
در عهد ساسانیان نوروز یعنی روز اوّل سال ایرانی و اوّل فروردین ماه اول بهار نبود بلکه مانند عید فطر و عید اضحی در میان مسلمین آن هم در فصول میگشت منتها نه بدان سرعت که اعیاد عربی میگردندو فرق مسئله در آنست که چون سال عربی (که حالا نیز معمول به عامّهٔ ایران است) از سال حقیقی قریب یازده روز کمتر است یک روز عید عربی سالی یازده روز جای خودرا تغییر میدهد ولی سال ایرانی فقط غریب شش ساعت از سال حقیقی کوتاهتر بوده یعنی بجای سیصد و شصت و پنجروز وشش ساعت که تقریباً طول سال شمسی است ایرانیان سال ۳۶۵ روز تمام میگرفتند و بداین ترتیب هر چهار سال یک روز و هر صد و بیست سال یکماه سر سال آنها عقبتر میرفت.
در سال یازدهم هجرت که مبدأ تاریخ یزدگردی و مصادف جلوس یزدگرد پسر شهریار آخرین پادشاه ساسانی بر تخت سلطنت است نوروز