این برگ هم‌سنجی شده‌است.

نایب رئیس – رأی میگیریم بکفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهادات قرائت میشود.

بشرح ذیل قرائت شد

جناب آقای رئیس – تبصره ذیل را پیشنهاد مینمایم که بقانون تقسیم خالصه اضافه شود.

تبصره – مالکین موظف هستند معادل ده درصد درآمد ملکی خود را برای تأمین بهداشت و توسعه فرهنگ اختصاص دهند و اعتبار مزبور منحصراً در دهات مصرف شود. ترتیب اجراء این امر بموجب آئین‌نامه تعیین خواهد شد که بتصویب کمیسیون کشور و دادگستری خواهد رسید. کشاورز صدر.

مقام ریاست محترم مجلس – پیشنهاد مینمایم کلمه استعدادی ملک از ماده دوم حذف و بجای آن «حد متوسط سه ساله» نوشته شود در اینصورت قسمت اخیر ماده نامبرده قابل حذف است. ابوالفتح دولتشاهی.

مقام محترم ریاست مجلس شورایملی – پیشنهاد میکنم مدت پرداخت اقساط بجای دهسال سی سال مقرر گردد. محمدرضا آشتیانی‌زاده

ریاست محترم مجلس شورای ملی – پیشنهاد مینمایم در ماده دو به جای کلمه استعدادی عواید پنجساله اخیر ملک نوشته شود سعید مهدوی.

پیشنهاد میکنم (جمله درآمد استعدادی به نرخ روز به تشخیص دو نفر کارشناس الخ) از ماده ۲ برداشته شود و قیمت همان معادل هشت برابر درآمد باشد. قاسم فولادوند.

ریاست محترم مجلس شورای ملی – پیشنهاد میکنم که مهلت تأدیه اقساط مقرر در ماده ۲ پانزده سال شود – موسی گودرزی.

مقام ریاست – پیشنهاد می‌کنم در ماده ۲ جمله (حداکثر دهسال) به جمله چهارده سال تبدیل شود نورالدین امامی.

اینجانب برومند پیشنهاد می‌کنم جمله زیر در ماده ۲ که مینویسد، بهاء املاک را حداقل معادل هشت برابر درآمد استعدادی ملک بوده باین طریق اصلاح شود «که بهاء املاک معادل هشت برابر حد متوسط درآمد مالکانه سه سال متوالی قبل از تاریخ فروش تعیین شود و اقساط آنهم در ظرف پانزده سال تأدیه شود.

تبصره زیر را به ماده دوم پیشنهاد می‌کنم، «اقساط بهای حاصله از فروش این املاک بسرمایه بانک کشاورزی افزوده میشود و بانک مکلف است با سود ۳ درصد منحصراً به کشاورزان و مالکین جزء برای عمران و آبادی وام بدهد» حاذقی.

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی – این جانب ماده ۲ را بطریق زیر اصلاح آنرا پیشنهاد میکنم، بهای فروش هر قطعه یا تمام ملک معادل نه برابر عایدی استعداد ملک بوده و مدت دریافت بهاء ۱۲ سال باشد و خریدار میتواند ۳ قسمت از ۹ قسمت را بمباشرت خود بمصرف هزینه درخت و آبیاری در همان ملک نماید و دولت مکلف است بهای دریافتی املاک را صرفاً در اراضی بایر و مستعد صرف درختکاری و آبیاری نماید. شوشتری.

پیشنهاد میکنم در ماده ۲ کلمه استعدادی به واقعی تبدیل شود. نبوی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی – چون استهلاک بهای خرید ملک در دهسال خالی از اشکال نیست زیرا در کشاورزانی که تمام اوقات خود را صرف رعیتی میکنند باید هم تأمین معیشت خانواده‌های خود بکنند و هم اقساط سالیانه را بپردازند. لذا پیشنهاد میکنم اقساط به جای دهسال در مدت ۲۰ سال پرداخت گردد. مجید موقر.

تبصره – به بازنشستگانی که از حقوق بازنشستگی صرف نظر کرده و یا مستخدمین رسمی که حاضر به ترک استخدام دولت شوند معادل سه سال حقوق و کلیه مزایای آنها از املاک خالصه بآنان را واگذار شود و قیمت ملک واگذاری حد وسط سه ساله اخیر ملک مزبور باید احتساب گردد. ملک مدنیامامی اهری.

مقام ریاست محترم مجلس شورای ملی – پیشنهاد میشود ماده ۲ بطریق زیر اصلاح شود.

ماده ۲ – بجای فروش هر قطعه معادل هشت برابر متوسط سه سال اخیر و مدت دریافت اقساط پانزده سال بعد از سال سوم معامله به اقساط مساوی خواهد بود. دکتر طاهری

نایب رئیس – پیشنهادات مربوط بماده دوم به کمیسیون فرستاده می‌شود ماده سوم مطرح است و قرائت می‌شود.

(بشرح ذیل قرائت شد)

ماده سوم – فروش خالصه از طرف بانک کشاورزی بوسیله کمیسیونهائی مرکب از یک نفر مطلع یا متخصص کشاورزی از اهل محل یکنفر نماینده بانک و یکنفر نماینده ثبت و یا مهندسین نقشه‌بردار صورت خواهد گرفت.

کمیسیون با توجه باوضاع و احوال هر ملک و مخصوصاً رعایت عوامل فلاحتی در محل اصول آبیاری خوبی و بدی زمین و استعداد زراعتی خریدار هر مقدار زمین را که بهر خریدار باید فروخته شود معین خواهد نمود و حدود آنرا معلوم خواهد کرد و در هر حال حداقل زمین و آبی که بهر خریدار داده می‌شود باید تخمیناً بیست و چهار هزار ریال درآمد خالص در سال برای خریدار داشته باشد.

نایب رئیس – آقای دکتر راجی

آزاد – بنده هم مخالف بودم.

نایب رئیس – اسم شما در ردیف چهارم ثبت شده.

آزاد – بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم.

نایب رئیس – بموجب چه ماده؟

آزاد – مطابق ماده ۸۴

نایب رئیس – اجازه بفرمائید ماده ۸۴ قرائت شود.

(بشرح ذیل قرائت شد)

ثبت اسامی ناطقین که اجازه نطق میخواهند

ماده ۸۴ – موضوعهائیکه طبق دستور در مجلس مطرح می‌شود باید یکساعت قبل از موقع انعقاد جلسه در ورقه مخصوصی که خارج از جلسه نصب می‌شود ثبت شود – موافق و مخالف در آن ورقه در ستون مخصوصی شخصاً ثبت اسم می‌نماید و در جلسه حق تقدم با کسانی است که در ورقه مزبور ثبت اسم کرده باشند که بترتیب مخالف و موافق نطق می‌کنند و بعد از آنان کسانی که در جلسه اجازه خواسته‌اند به همان ترتیب صحبت خواهند کرد اسامی نمایندگانی را که در جلسه اجازه می‌خواهند منشیان ثبت می‌کنند و برئیس می‌دهند.

آزاد – اجازه بفرمائید ما آمده‌ایم یک قسمت این طرف نشسته‌ایم و یک قسمت آنطرف این آقایان منشیان توجهشان بوسط است وتوجه به این گوشه و آن گوشه ندارند در صورتی که من اول آنوقتی که این ماده مطرح گردید اجازه خواستم و آقایان اسم بنده را نوشتند ترتیبی بفرمائید که یکنفر از آقایان منشیان در اینطرف بنشیند و اسامی را ثبت کند.

کشاورز صدر – راست می‌گویند.

نایب رئیس – آقایان در آن واحد اجازه می‌خواهند و منشیان هم بدون نظر اسم آقایان را ثبت می‌کنند آقای دکتر راجی بفرمائید.

دکتر راجی – بنده قبلا می‌خواستم که جناب آقای وزیر دارایی توضیحی این جا بفرمایند که تعداد این املاک دایری که جزو خالصجات هست و باید بین مردم قسمت شود چقدر است (مکرم – فروخته بشود) فروخته بشود چقدر است یعنی بطور تقریب بفرمایند که به چند نفر از مردم روی این قانون اراضی واگذار خواهد شد از اراضی دایر. قسمت دیگر عرایضم مربوط باین است که ذکر شده اشخاصی که عوایدشان در ماه دو هزار ریال است به آنها اراضی واگذار شود (مکرم – اینطور نیست) بنده خیال میکنم اولا این حداقل کم است برای اینکه با دو هزار ریال هیچ خانواده و عائله‌ای نمیتواند زندگی کند و ثانیاً بایستی باشخاصی اراضی واگذار شود که بهیچوجه زمین و ملکی نداشته باشند و اگر زمین و ملکی دارند حداقل عواید زمین و ملک در حدود ماهی ششهزار ریال بیشتر نباشد و اگر کمتر از این مبلغ هست تفاوت عایدی را تا ششهزار ریال باو اراضی بدهند.

نایب رئیس – آقای قاسم فولادوند.

قاسم فولادوند ـ قبلا بنده می‌خواهم از آقایان همکاران محترم گله بکنم چون در این قبیل لوایح و قوانین هر چه بیشتر صحبت بشود بهتر است و کار بیشتر حلاجی میشود شاید نواقصی به نظر بعضیها برسد و بنظر بعضیها نرسد مخصوصاً که اینجا مجلس شورایملی است باید در کارها شور کرد ما در برنامه دولت اسم نوشتیم به نام کفایت مذاکرات نگذاشتند صحبت کنیم در اینجا اسم نوشتیم به نام کفایت مذاکرات نمیگذارند صحبت کنیم شاید یک نظریات اصلاحی باشد چه عیبی دارد که دو جلسه هم طول بکشد (اسلامی – خریداران معطل هستند) (آشتیانی‌زاده – وکیل که نباید حرف بزند) و اما عرایض بنده در این قانون چند نظر اصلاحی داشته‌ام که تقدیم کرده‌ام و نوبت به بنده نرسید و اگر آقایان به بنده اجازه بفرمایند بطور اختصار عرض کنم، اگر آقایان اجازه بدهند که این املاک اختصاصی برعایای همان املاک داده بشود و منظور عملی است (صحیح است) برای اینکه اگر قرار شود که قسمت دوم این ماده تصویب شود اینجا اطمینان میدهم به کسی که ملک نخواهد رسید همان رعایای هستند (دکتر جلالی – اصلا اینرا گذاشته‌اند که به آنها نرسد) و اما راجع به قیمت ملک، که تماس مردم مخصوصاً رعایای بی‌اطلاع با مردم کمتر باشد. در قسمت دوم که نوشته است قیمت استعدادی این باید حذف شود و باید قیمت همان ۸ برابر ۷ برابر هر چه تصویب کردند معین شود که تماس مأمورین با مردم کم شود عواید مالک را معین بکند و هشت برابر آن قیمت کنند چون الان معمول تمام این مملکت ده برابر است و در اینجا چون منظور کمک برعایا است دو برابرش کم میشود و ۸ برابر تعیین میشود اگر استعداد را در نظر بگیرند خواهند دید یک ملکی که استعداد دارد دو هزار تومان میگیرند و ملک مشابهی را برای کسانی که میل ندارند بهشان ملک داده شود صد هزارتومان تعیین میکنند این قسمت را برای توجه آقای وزیر دارائی عرض کردم و توجهان را جلب می‌کنم اما راجع به این کمیسیون که نوشته‌اند که دو نفر معتمد محل و نماینده کشاورزان بنده معتقد هستم که رئیس دادگستری محل هم به اعضاء کمیسیون اضافه شود برای اینکه قضات در محل واردتر هستند و شاید توجه بیشتری بمردم داشته باشند.

و اما در ماده سوم که می‌نویسد در هر حال حداقل زمین که بهر خریدار داده خواهد شد باید تخمیناً ۲۴ هزار ریال درآمد خالص در سال برای خریدار داشته باشد این ۲۴ هزار ریال چنانچه آقای دکتر هم فرمودند خیلی کم است برای اینکه با ۲۴ هزار ریال نمیشود اینکار را کرد باید حداقل رابعقیده بنده یک قدری بالا برد بطوری که یک خانواده بتواند خودش را اداره کند.

اردلان – پیشنهاد بفرمایید.

صفائی – حداکثرش معین شده‌است.

قاسم فولادوند – حداکثر معین بشود و حداقل هم به نظر بنده کم است.

نایب رئیس – آقای مهدوی.

سعید مهدوی – آنچه در این جلسه و جلسهٔ قبل صحبت شد مسلماً همه آقایان موافقند که این املاک برعایا فروخته شود ولی بنده با این لایحه‌ای که تنظیم شده آنچه که می‌بینم آنهائی که نخواهند توانست استفاده بکنند همان زارعین هستند برای اینکه ما باید یک قسمت را فراموش نکنیم زارع ما بی‌چیز و فقیر است یک فرد خریدار عادی نیست اگر خریدار عادی بود پیشنهاد میشد که املاک را بمزایده بگذارند بنده هم می‌سنجیدم با بنیه مالی خودم و مقایسه میکردم که این ملک در دهسال اینقدر عایدی دارد و عواید خودم را هم و در نظر می‌گیریم و از بنیه مالی خودم استفاده میکردم هم مخارج خودم را تامین میکردم وهم قرض خودم را میدادم و بعد از ده سال آن ملک متعلق به بنده می‌شد ولی در این جا ما با یک مرد فقیری روبرو هستیم که در روز اول چیزی ندارد ما بایستی از نقطه نظر ارفاق این گذشت را بکنیم که این بدبخت از سال اول این محصولی را که بر میدارد یک مقداری برای خرجش کنار بگذارد این قیمتی که تعیین شده است در ظرف ۸ سال باآن قسمتی که بایستی بابت اقساط دهساله بپردازد و نصفش بابت مخارجش بشود این را بعقیده بنده باید اقلا اگر ارفاقی بحال رعیت بکنیم مدتش حتما از ۲۵ سال کمتر نباشد و در غیر این صورت بنده میتوانم تعهد بکنم که بعد از سه چهار سال این رعایا که خریدار ملک شدند، بانک کشاورزی اجرائیه صادر می‌کند و باز بر میگردد بصورت اول می‌شود خالصجات مملکت بهیچوجه آن منظور اصلی عملی نخواهد شد. ویکی دیگر در این ماده سوم نوشته شده‌است که فروش خالصه از طرف بانک کشاورزی بوسیله کمیسیونهایی که مرکب از یکنفر مطلع و متخصص کشاورزی و یکنفر معتمد از اهل محل بعقیده بنده این کافی نیست اگر ما می‌خواهیم برعیت بفروشیم باید نمایندهٔ قائل شویم که این نماینده از طرف زارعین باشد (مکرم – مقصود همین است) مقصود این نیست مقصود این است که یک کسی که فقط حرفه‌اش کشاورزی باشد باین نام شرکت بکند در این کمیسیون و برخلاف میل تمام زارعین رأی بدهد و بیک کسی که بنام خریدار آمده ملک بدهند. (یکنفر از نمایندگان – مقصود کسی است که از زارعین انتخاب شود) باید نوشته شود که یک نفر از زارعین انتخاب شود بنام مطلع و شرکت بکند و به عقیده بنده این لایحه مانع شرکت زارع در این املاک است و باید یک وسایل بهتری در نظر گرفت (مکرم – پیشنهاد بفرمایید) پیشنهاد هم کرده‌ام. (احسنت)

نایب رئیس – (آقای وزیر دارائی

وزیر دارائی (آقای وارسته) – بطوری که از بیانات بعضی از آقایان نمایندگان محترم و یاد داشتهایی که برای بنده فرستادند استنباط کردم گویا سوءتفاهمی برای بعضی از آقایان ایجاد شده است از این قیدی که ما کرده‌ایم که اگر زارعین محل نتوانستند یا نخواستند اراضی را ابتیاع کنند مجاز باشیم باشخاص دیگری که در محل هستند و حاضر باشند وسائل زراعتی فراهم بکنند بفروشیم خواسته‌ایم یک راهی باز بکنیم که زارعین محل را از این استفاده مشروع محروم کنیم (حسین مکی – این راه باز هست مثل این موقوفاتی که قرار بود بمعلمین بدهند بروید ببینید به کیها دادند) بنده به نام دولت اینجا عرض می‌کنم که ابداً چنین نظری نیست و نظر دولت صد در صد برای تأمین و رفاه و آسایش رعایا و زارعین است (احسنت) و بنده حاضر هستم با هر پیشنهادی که این اصل را تضمین بکند موافقت بکنم (احسنت) (صفائی – پس او را بردارید) آقایان هر نوع پیشنهادی دارند در این زمینه بفرستید در کمیسیون مطرح بشود و در آنجا بنده با این پیشنهادات صد در صد موافقت دارم. موضوع دیگر راجع بصورت املاک خالصه بود این را بنده دستور می‌دهم که در وزارت دارائی تهیه کرده و به کمیسیون قوانین دارائی مجلس بفرستند که هر کدام از آقایان خواستند مراجعه بفرمایند و مورد استفاده قرار بدهند.

۳ – تعیین موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه

نایب رئیس – چون وقت مقتضی است نوبتها محفوظ خواهد ماند که در جلسه آینده صحبت کنند و نوبت هم در جلسه آینده با آقای آزاد است. بنا براین جلسه را ختم میکنیم جلسه آینده روز ۳ شنبه ۱۹ اردیبهشت ساعت ۹ صبح خواهد بود.

(جلسه در ساعت ۲۵ دقیقه بعد از ظهر ختم شد)

نایب رئیس مجلس شورای ملی
دکتر عبدالله معظمی