مهندس حسیبی. پورسرتیپ. دکتر بقایی. پارسا. اخگر. جلالی. انگجی. میلانی. دکتر ملکی. کریمی. دکتر کیان. دکتر معظمی. ناصرذوالفقاری. گنجه. محمدذوالفقاری. عبدالرحمن فرامرزی. مهندس غروی. فرزانه. موسوی. مجتهدی. ذکایی. عامری. امیرافشار. صفایی. شهیدی. بهادری. دادور. منصف. احمدفرامرزی. نبوی. مدرس. خلخالی. دکتر فقیهی شیرازی. اقبال. ملک مدنی. دکتر طاهری. جلیلی. زهری. شاپوری. نریمان. رفیع. افشار صادقی. شادلو. شوکتی. ریگی. صرافزاده. شهاب خسروانی. مکی. مصدقی. میراشرافی. هدی. وکیل پور. معتمددماوندی. نجفی.
(شماره آرا بعمل امد ۵۳رای موافق و هفت ورقه سفید بی اسم شماره شد)
نایب رئیس - بنابراین قسمت نهم اعتبارات اضافی که قسمت‌های اولش درجلسات گذشته به تصویب رسیده بود و شامل یک ماده و دوتبصره‌است به تصویب رسید.
- اسامی موافقین - آقایان: موسوی. دکتر سنجابی. مهندس زیرک‌زاده. سیدجوادی. افشار. شوکتی. حمیدیه. جلالی. شادلو. مهندس حسیبی. پورسرتیپ. اخگر. بقایی. انگجی. دکتر معظمی. مهندس غروی. میلانی. ناصرذوالفقاری. فرزانه. کریمی. مجتهدی. دکتر کیان. دکتر شایگان. محمدذوالفقاری. نبوی. منصف. ذکایی. احمدفرامرزی. نریمان. زهری. دکتر فقیهی شیرازی. اقبال. مدرس. خلخالی. شاپوری. پارسا. دکتر طاهری. ملک مدنی. دادور. ریگی. امامی اهری. شوکتی. دکتر فاخر. امیرافشاری. کهبد. دکتر ملکی. گنجه. شهاب خسروانی. شهیدی. مصدقی. نجفی. جلیلی. حسین مکی.
ورقه سفید علامت امتناع - هفت ورقه
- قرائت و مذاکره در پیشنهاد راجع به طرح لایحه تمدید فرمانداری نظامی در طهران
۵- قرائت و مذاکره در پیشنهاد راجع به طرح لایحه تمدید فرمانداری نظامی در طهران
نایب رئیس - پیشنهادی از طرف چندنفرازآقایان نمایندگان رسیده که قرائت می‌شود
(بشرح ذیل قرائت شد)
- مقام ریاست مجلس شورای ملی لایحه حکومت نظامی که مدتی است بلاتکلیف مانده طبق قانون باید درجلسه فوق العاده طرح و تکلیفش را معلوم نمایند چون تاکنون طرح نشده پیشنهادمی نماییم درهمین جلسه دردستورقرارگیرد. بهادری. میراشرافی. حائری‌زاده
نایب رئیس - هیچکدام از آقایان امضاکنندگان مثل اینکه درجلسه نیستند
بهادری - بنده هستم
نایب رئیس - بفرماییدتوضیحتان را بدهید
دکتر کیان - مثل اینکه جلسه فوق العاده باید باشد
نایب رئیس - بسته‌است به نظرمجلس.
بهادری - طبق قانون حکومت نظامی باید لایحه حکومت نظامی که دولت تقدیم می‌کند بلافاصله مطرح بشودومخصوصا قیداست که مجلس باید جلسه فوق العاده‌ای تشکیل بدهدوتکلیف لایحه حکومت نظامی را زودتر معین کندالان مدتی است که در این مملکت حکومت نظامی حکمفرماست و هرموقعی هم که دولت مصلحت بداند اعلام حکومت نظامی می‌کند یک عده‌ای را دستگیرمی‌کنندوهرچه مطابق میل خودشان است عمل می‌کنندبنده و رفقای خوداین پیشنهاد را تقدیم کردیم یک پیشنهاددیگری هم یک عده‌ای از آقایان امضا کرده‌اند که تقدیم مقام ریاست می‌شودآقایان استحضار دارند که الان عده زیادی بازداشت شده‌اند و اکثرا بناحق بوده و عده‌ای از بازداشت شدگان کسانی هستند که باین مملکت خدماتی انجام داده‌اند (میراشرافی - صحیح است) حالابرای هیچکس تامین وجودندارد و مامورین هرجوردلشان می‌خواهدمطابق میل خودشان مزاحم اشخاص می‌شوندومطابق ماده پنج حکومت نظامی اشخاص را دستگیر می‌کنند هیچکس در این تهران درهیچ مقامی (عبدالرحمن فرامرزی - درهیچ جا) تامین ندارداین است که بنده می‌خواهم از مجلس شورای ملی استدعا بکنم برای حفظ آزادی و قانون اساسی توجه عاجلی بکنند که برای مردم تامین و آسایش وجودداشته باشد مابایدچقدر تحمل بکنیم صبربکنیم که این مامورین هر چه غرض دارند اعمال نظر دارند بعنوان ماده ۵ حکومت نظامی اعمال بکنند دوره گذشته هروقت حکومتهای وقت لایحه حکومت نظامی می‌آوردند بامخالفت‌های شدیداقلیت وقت روبرو می‌شدندوحالا چطور شده که ۲۲ ماه است در این مملکت همه اش حکومت نظامی است مفهوم این برای من هنوز روشن نشده و معین نیست که درمملکت چه اتفاقات افتاده که هر روز ما حکومت نظامی بکنیم نسبت به موارد سیاست خارجی در این مملکت این به ثبوت رسیده که تمام دستجات درمواردجنگ باخارج با همدیگر متحد و متفق بوده و الان هم هستند نسبت بموارد خارج ماباهم متحدهستیم اگر اینجابین خودتان دریک موارداعتراض می‌شودمربوط به امورداخلی است مادرامورخارجی دنیابایدبداند باهمدیگردریک صف قرارگرفته‌ایم برای کوبیدن و از بین بردن ایادی خارجی همه مجلس و تمام اهالی مملکت یک دل و یک جهت و هم آهنگی دارند دیگربیشترازاین من نمی‌خواهم اوقات مجلس را بگیرم استدعامی‌کنم مجلس شورای ملی هرچه زودترتکلیف این قانون را تعیین بکند برای مردم آسایش فراهم بکند درخاتمه بنده دریکی دوتا از این روزنامه‌ها دردوسه روزاخیر دیدم که در این جریانات اخیر دهم اسفند یعنی واقعا فاجعه دهم اسفند که اسباب تاثر و تاسف عمومی است که هرروزدراین مملکت بعناوین مختلف برادرکشی راه می‌اندازندوعکس بنده را دریکی از جراید چاپ کرده‌اند که بنده از ترسم درآبدارخانه مجلس پنهان شده‌ام خواستم بعرضتان برسانم که بنده هیچوقت ترسی نداشته‌ام و برای مملکت و حفظ استقلال و آزادی مملکت همیشه فداکار بوده و از هیچ مقامی نمی‌ترسم (عبدالرحمن فرامرزی - عکس شمارادرآبدارخانه گرفته‌اند) بنده توی سرسرای پایین بودم عکاسهاعکس برداشته‌اند بنده راهم بصورت ترسیده خواسته‌اند توصیف کنند وقتیکه پیشوای ملی مابترسد با نردبان تشریف بیاورند به مجلس بنده هم باید بترسم (میراشرافی - صحیح است احسنت)
نایب رئیس - یک پیشنهادی هم الان رسیده که یک عده‌ای از آقایان امضا کرده‌اند قرائت می‌شود
(بشرح ذیل قرائت شد)
- امضا کنندگان پیشنهادمی‌کنیم که لایحه حکومت نظامی بلافاصله پس از تصویب لایحه مورد بحث در دستور قرارگیرد. پورسرتیپ. بهادری. فرامرزی. هدی. میراشرافی. افشارصادقی. صرافزاده. حمیدیه. دکتر فقیهی شیرازی. احمدفرامرزی. ناصرذوالفقاری. امیرافشاری
نایب رئیس - البته تغییر دستور مجلس ماده مخصوصی دارد و ۱۵ نفر از نمایندگان باید کتبا تقاضاکنند و اما آن طوریکه بنده تعبیرمی‌کنم این پیشنهادتغییردستورنیست برای اینکه لوایح مربوط به حکومت نظامی مدتی است دردستورقرار دارد بنابراین تقاضایی است برای تقدم و تاخر و پیشنهادی هم رسیده که بسته برای مجلس است اگر در مجلس شورای ملی نظرشان باشد که مطرح بشود البته مطرح می‌شود مجددا پیشنهاد قرائت می‌شود
(بشرح سابق قرائت شد)
مکی - اجازه بفرمایید یک توضیحی عرض کنم احتیاج باین رای ندارد برای اینکه طبق قانون حکومت نظامی می‌بایستی حتمادرجلسه فوق العاده مطرح بشود احتیاج برای ندارد
زهری - هیات رئیسه باید تصمیم بگیرد جلسه فوق العاده تشکیل بدهد
عبدالرحمن فرامرزی - بنده اجازه می‌خواهم
نایب رئیس - طبق چه عنوانی
عبدالرحمن فرامرزی - بعنوان پیشنهاددهنده بنده می‌خواهم صحبت کنم.
نایب رئیس - بفرماییدمانعی ندارد.
عبدالرحمن فرامرزی - لایحه حکومت نظامی و بالاخره قانون حکومت نظامی باینصورت درآمدن که با تصویب مجلس باشد این چیزی است که بنده در دوره پانزدهم این طرح را دادم خیلی‌ها خیال کردند که من از لحاظ اینکه مدیر روزنامه هستم و می‌خواهم روزنامه آزادباشد و چون حکومت نظامی روزنامه را توقیف می‌کندازاین جهت این کاررامی‌کنم من از این لحاظ این کاررانکردم از لحاظ این کردم که دیدم حکومت نظامی که اعلانش بادست دولت باشد مدتش باختیار دولت باشد تشخیص مقصرینش بانظردولت باشد این اساس مشروطیت و قانون و عدلیه را از بین می‌برد (صحیح است) چه فرق می‌کند که یک پادشاه مستبدی یا یک خان مستبدی هرکه را تشخیص دادمخالفش است بگیردواسم مشروطه هم نباشد درآن مملکت با اینکه دریک مملکتی دولت حق داشته باشد درهرموردی اعلان حکومت نظامی بدهد و تا دلش هم بخواهد حکومت نظامی را نگه بدارد و هرکس را دلش می‌خواهدبگیرد این اسمش چنگیزخانی است این اسمش مشروطیت نیست این اسمش حکومت قانونی نیست (صحیح است) این حکومت فردی و اراده شخصی است (صحیح است) این آدم مقصراست بچه دلیل؟ بدلیل اینکه من تشخیص می‌دهم این آدم محکوم باعدام است بچه دلیل؟ بدلیل اینکه من تشخیص می‌دهم این آدم باید برودبه حبس چرا؟ برای اینکه من صلاح می‌دانم درچنین مملکتی دیگرقانون نیست دیگرمشروطیت نیست مجلس و عدلیه صورت واقعی ندارد مملکت قانونی آن است که هیچکس را هیچکس نمی‌تواندبگیرد مگراینکه محکمه معین بکند که این گناه کرده اینهم مجازاتش (صحیح است) من دردوره پانزدهم این لایحه را اول خودم دادم به رفقا امضا کردند دنبالش را گرفتم ولی موفق نشدیم تعقیب کنیم تا در دوره شانزدهم که اعضای جبهه ملی بواسطه مبارزه‌های شدیدشان مجلس را مرعوب کردند یعنی مجلس را فهماندند که باید باین رای بدهند و از آن بدتر این بود که یک دیکتاتوری مملکت را تهدید می‌کرد که مجلس ازش می‌ترسید و آن دیکتاتور رزم آرا بود که ما میدیدیم دارد می‌آید مجلس رای داد به آن قانون (صحیح است) حالا که مجلس رای داده چرا به رای مجلس عمل نمی‌شود؟ چرا دولت لایحه حکومت نظامی را درعرض یک هفته به مجلس نمی‌آورد؟ (مهندس غروی - آورده آقا) (دکتر سنجابی - همیشه آورده)(دکتر معظمی - آورده) در جلسه فوق العاده چه
