برگه:Owrazan - Jalal Ale Ahmad.pdf/۱۱

این برگ هم‌سنجی شده‌است.

خود طالقان درهٔ بزرگی است که امتداد طولی آن از شمال شرقی به جنوب غربی است. در ته این دره از شمالی‌ترین نقاط آن رودخانهٔ محلی یعنی «شاهرود» با جریانی تند و آبی کف کرده روان است و پس از پیمودن تمام طالقان در حدود طارم با «قزل اوزن» می‌پیوندد و بصورت سفیدرود از گیلان می‌گذرد و بدریای خزر می‌ریزد.

در دو دامنهٔ جنوبی و شمالی همین رودخانه، دهات طالقان پراکنده‌است. بالاطالقان کوهستانی‌تر و سردسیرتر است و هرچه بپایین طالقان نزدیک بشوید بجلگه نزدیک‌تر میشوید. طالقان از شمال و مغرب به تنکابن و الموت محدود است و از جنوب به ساوجبلاغ. کوههای شرقی طالقان متصل است به کوههای غربی جاده کرج بچالوس. در چنین ناحیه‌ای است که اورازان قرار گرفته. در دورهٔ بیست ساله بعلت تمایلی که به ضبط اراضی طالقان در سر رجال قوم انگیخته شده بود کوشش‌هایی برای ایجاد جاده شوسه برای طالقان شد که از آن ببعد متروک مانده‌است. راهها مالرو است و هنوز «شاهرود» بزرگترین وسیله حمل و نقل است. باین معنی که در اواخر تابستان تمام چوبهایی را که در تمام طالقان قطع می‌کنند برودخانه می‌اندازند و بوسیلهٔ جریان تندآب حمل میکنند.

این بود مختصری دربارهٔ موقع و محل جغرافیایی ناحیه‌ای که ده مورد بحث یکی از آبادیهای آن است. تمام طالقانیها زبان خود را «تاتی» میدانند. توجه آنها چه در امور مادی و اقتصادی و چه در مسایل مربوط بزبان و فرهنگ به مازندران است. نمونه‌های کوتاهی که در این موارد داده شده‌است مؤید این مدعا است. برای اینکه دقت بیشتری بکار برده شده باشد لغات و اصطلاحات محلی بحروف لاتین نیز ضبط شده‌است.

۹