برگه:Rvznamh vghaye atfaghyh-shmarh hay 1 ta 35.pdf/۱۸۹

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
 

و اسب عالیجاه قلیچ خان هم به گلوله افتاده از اسبها پیاده شده و خود را بکوه کشیده‌اند و سواره ترکمان اسبهای آنها را با قدری شتر و اسب و غیره که از اردو در آن حوالی بود پیش کرده و دیده بودند که نزدیک است از اردو امداد برسد دیگر توقف نکرده رفته بودند نواب حسام‌السلطنه با جمعیت و توپخانه بجای جنگ قلیچ خان و سواره او وقتی رسیده‌اند که ترکمانها رفته بوده‌اند آنها نیز مراجعت کرده در روز چهارم شوال از پس‌کمر حرکت فرموده در آق دربند قراول و تفنگچی گذاشته در روز دهم شوال وارد چمن کال یاقوتی شده‌اند و در آنجا توقف دارند

رعایای اطراف دامغان در خصوص چشمه‌ای که در آن نزدیکیها هست اعتقاد غریب دارند و درین روزها درین خصوص باین تفصیل نوشته‌اند که چشمه‌ایست در پنج فرسخی دامغان و موسوم است بچشمهٔ باد و چشمهٔ مزبوره در سمت شمالی دامغان در جنب شرقی قریهٔ کلاتی واقع است آب کمی دارد و تلخ و شور قدری جاری میشود و بزمین فرو میرود و اگر چیزی از قازورات یا نجاسات یا استخوان مرده یا لته حیض در آن چشمه پیدا شود یا دستی بیندازند باد و صاعقهٔ عظیمی برپا میشود بطوریکه اذیت و ضرر زیاد بمردم دامغان میرساند درختهای قوی و محکم را از جا میکند و جمیع محصولات جو و گندم و غیره را ضایع می‌کند ازینجهة ارباب و رعیت دامغان همیشه اوقات خانه خراب‌اند و هیچوقت از محصول زراعت و باغ و بستان بهره‌مند نمیباشند چونکه چشمهٔ مزبوره در معبر واقع است و اکثر عابرین از بدنفسی و بدعملی از اشیاء مزبوره می‌اندازند و باعث اذیت و آزار مردم بیچاره میشوند و تا وقتیکه پاک نکنند آرام نمیگیرد و طریق پاک کردن آن این است که باید جمیع آب چشمه را بیرون بکنند تا دوباره آب جدید متجلی بشود که به اصطلاح عوام غسل بدهند و صلوات بسیار بفرستند و گوسفند قربانی نمایند و همه کس هم نمیتواند غسل بدهد بلکه آدم سرخ‌موی کبود چشم و امثال آن اگر مباشر شود بمراتب بدتر میشود بلکه بعضی اشخاص اگر نگاه کنند صاعقه میشود و پاک کردن چشمه مزبوره بسیار صعوبت دارد چونکه بقدر ده خروار آب جمع میشود و بسیار مشقت دارد پاک کردن آن بسا هست که آن چیز نجسی که در میان آن افتاده دیر پیدا میشود و ازین سبب باد و صاعقه زیاد طول می‌کشد و تا بیست روز و یکماه ساکت نمی‌شود و ازین سبب باغات و زراعات و گوسفند و سایر چیزها ضایع میشود و از قراریکه میگویند امسال را در دو روز آنچه سیب و زردالو بود تماما بزمین ریخته و سرما و باد سختی شده بود بعد که معلوم گردیده از آنجهت بوده است

از قراریکه از صفحات استراباد نوشته بودند درین اوقات کمال امنیت در آنجا هست بطوری که سالها سابق سی نفر تفنگچی از راه خیابان قدیم جرئت نمیکردند عبور نمایند حالا بطوری امنیت دارد که یک نفر زن بسیار دیده شده است که از آن سمت به تنهائی بدهات میرفته است و درین روزها دیده بودند که دو نفر زن موضع سواره و یک نفر مرد همراه داشته‌اند و از راه خیابان مزبور به دهات میرفته‌اند

یک نفر شیرازی در استراباد در کاروانسرای محمد تقی خان منزل داشته که کارش دزدی بوده است و در ماه رمضان المبارک گذشته رفته از چند خانه و دکان اسباب بسیاری دزدیده بعد از چند وقت همان اسباب را در میان خورجینی ریخته برداشته و از شهر بیرون رفته در بیران شهر بخاطرش رسیده است که یک تخته نمد زیر پای او در کاروانسرا بجا مانده طمعش غالب آمده خورجین را در بیرون پنهان کرده و خودش پی نمد بکاروانسرا آمده اهل کاروانسرا او را گرفته‌اند که خورجین و اسباب تو کو و بکجا میروی و داروغه را خبر کرده‌اند