برگه:SeyrHekmatDarOrupa.pdf/۱۰۴

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.

آلمانی است که معروف به بزرک می‌باشد، و او بهترین معرف و مروج فلسفهٔ ارسطو در اروپا بوده، و خود او «ارسطوی قرون وسطی» آلبرت بزرگ خوانده شده، و تألیفات بسیار مبتنی بر تعلیمات آن دانشمند، خصوصاً در رشتهٔ طبیعیات دارد. و آن جمله را از ابن رشد و محمد زکریا و مخصوصاً از شیخ‌الرئیس اقتباس کرده. و از رشته‌های دیگر حکمت یونان یعنی: ریاضیات و الهیات و اخلاق هم غفلت نداشته است.

بزرگترین حکیم قرون وسطی و مظهر کامل حکمت اسکولاستیک «طماس»[۱] از اهل «اکونیو» (در ایطالیا) می‌باشد و او طماس آکوین از خانواده‌ای محترم بوده، و با امپراطور آلمان و پادشاه فرانسه خویشی داشته است. حسن فطرت و نجابت او هم از کودکی هویدا بود، و با وجود اعتبارات خاندانی در آغاز جوانی طالب دخول در حلقهٔ رهبانی شد، بزرگان خانواده هر وسیله‌ای برای منصرف ساختن او از این عزم به کار بردند، سودمند نیفتاد. حتی اینکه در قصر پدر حبسش کردند، و زنی ماهرو به فریفتنش گماشتند، او شوخ عیار را با هیمه‌ای نیم سوز از پیش خود دوانید، و سرانجام خود را به صومعه‌ای رسانید. و پس از تحصیل مقدمات در مراحل «ثلاثی و رباعی» به کسب معرفت در نزد آلبرت بزرک نایل گردید. همگنانش او را به سبب اینکه غالباً خاموش و متفکر بود «گاو زبان بسته» لقب دادند. اما استاد که به قریحه و استعداد او برخورده بود گفت: «نعرهٔ این گاو جهانیان را به شگفت خواهد آورد.» با اینکه سنش به پنجاه نرسید مصنفاتش از بیست مجلد بزرک درگذشت، گفتهٔ او هم اکنون برای معتقدان به مذهب کاتولیک در مسائل فلسفی و الهی حجت می‌باشد، و نزد آنان مرتبه‌ای پیدا کرد که لقب «پاک» به او دادند و از اولیای دین مسیح شمردند.

حیثیت مخصوص طماس در این است که «حکمت مشاء» یعنی


  1. Saint Thomes D'Aquin
–۹۵–