جنگ با بابک خرمی را نیز بدو سپرد و او احمد بن جنید نامی را به جای خود بدانجا فرستاد. ولی این احمد به دست خرمیان گرفتار شد۱.
ابن اثیر مینگارد زریق را با سید ابن انس حکمران موصل جنگها در میان بود تا در سال ۲۱۱ زریق با چهل هزار سپاه آهنگ سید کرد و سید در این جنگ به دست کسان او کشته شد. مأمون از این حادثه سخت برآشفته محمد بن حمید طوسی را والیگری آذربایگان داده فرمان داد که از راه موصل روانه شده نخست سر زریق را بکوبد. محمد در سال ۲۱۲ روانه موصل گشته زریق را پس از جنگ و ستیز گرفتار کرده به بغداد فرستاد و خویشتن چنانکه در پیش نوشتهایم به آذربایگان شتافته سرکشان آنجا را نیز یکایک دستگیر ساخته روانه بغداد نمود از این پس از زریق و خاندانش خبری نیست.
خداوندان نریز
از این خاندان نخست مر بن علی موصلی طائی را میشناسیم که بلاذری مینویسد به نریز که دیهی بود فرودآمده با پسران خود نشیمن گرفت و آنجا را شهری ساخته بازار جابروان را نیز بزرگتر گردانیدند که بیآنکه والی آذربایگان دخالتی بنماید در دست ایشان بود.
از پسران مر علی معروفست که یکی از سرکشان آذربایگان بود که در سال ۲۱۲ محمد بن حمید طوسی دستگیر ساخته به بغدادشان فرستاد. ولی او بار دیگر به آذربایگان برگشته به حکمرانی خود پرداخته بود. چه ابن خردادبه در کتاب خود که در سالهای ۲۳۰-۲۳۴ تألیف نموده او را باز خداوند جابروان و نریز میخواند۲.
پسر علی عمر نامی بوده که طبری و ابن اثیر در سال ۲۶۰ مینگارند خلیفه والی آذربایگانش ساخت و او با علاء بن احمد ازدی والی پیشین آنجا جنگ کرده به کشتنش.
پسر عمر محمد بوده که ابن اثیر در سال ۲۶۱ نام او را برده حادثه والیگری
________________________________________
(۱) . ابن اثیر اشتباه این داستان را به نام «علی بن صدقه» مینگارد و شگفت است که میگوید زریق معروف بود با آنکه زریق لقب پسر او صدقه بوده است.
(۲) . المسالک و الممالک تألیف ابن خردادبه چاپ لیدن، ص ۱۱۹.
شهریاران گمنام جلد ۱