من و آنان‌که پیش از من بودند همیشه این سه جا را به دست یک پادشاه دیده‌ایم چنانکه هرسه به دست یوسف پسر ابی الساج بود سپس به دست غلام او مفلح افتاد سپس دیسم پسر شادلویه بر همه آنها دست یافت و پس از وی سالار مرزبان پسر محمد فرمانروای هرسه شد۱.
ولی شگفت است که از همان زمان ابن حوقل که از همان زمان ابن حوقل آران از آذربایگان جدا گردید چه سالار مرزبان که او می‌نویسد آخرین فرمانروای توانای آذربایگان بود که بر آران نیز دست داشت و پس از مرگ او که پسرانش با هم به جنگ برخاسته دوتیرگی به خاندانشان راه یافت شدادیان در آران به حکمرانی برخاستند و صد سال بیشتر فرمانروایی آنجا را داشتند تا در زمان سلجوقیان آران از دست ایشان گرفته شد و بازماندگانشان در آنی تختگاه ارمنستان حکمرانی آغاز کردند و صد سال بیشتر این حکمرانی را داشتند. چنانکه تفصیل این داستانها را در این کتاب خواهیم خواند.
________________________________________
(۱) . کتاب ابن حوقل، چاپ لیدن، ص ۲۳۶.
شهریاران گمنام جلد ۱
