پسر شیرویه و ماکان پسر کاکی و حسن پسر فیروزان و مردآویج پسر زیار و دیگران.
اما جستان چنانکه نوشتیم از نخست پشیبانی ناصر داشت و به یاری او جنگها با سامانیان کرد. ولی در تاریخ صالحی مینگارد میانه او با ناصر جنگهائی روی داد۱.
از گفتههای ابن اثیر نیز پیداست که ناصر هنگامی که در دیلمستان درنگ داشته به دعوت دیلمان پرداخت جستان با او راه دشمنی میپیمود. مولانا اولیاء اللّه نیز دربارۀ این داستان مینویسد:
بعد از مخالفت تمام و حرب که به کرات واقع شد به آخر مصالحه کرد و بدو پیوست و سید ناصر کبیر گوید در این باب شعر:
و جستان اعطی موائیقه و ایمانه طائعا فی الحفل
و انی لامل بدیلمین حروبا کبد رو یوم الجمل
و لیس یظن به فی الامو و غیر الوفاء بما قد بذل۲از جستان بیش از این آگاهی نیست و مرگ او به دست برادرش علی بود لیکن سالش معلوم نیست. جستان را دختری بود خراسویه نام که زن محمد مسافر کنگری و مادر سالار مرزبان معروف است. داستان زیرکی و هوشیاری این زن را در گفتار سوم همین کتاب خواهیم نگاشت.
۵ - علی پسر وهسودان
داستان علی بس شگفت است. چه از نامش پیداست که اسلام پذیرفته بود و از پیوستناش به خلیفه المقتدر باللّه که از جانب او عامل سپاهیان ری بود معلوم است که برخلاف طریقه پدران خویش هواخواه عباسیان و دشمن علویان بود و گویا به
________________________________________
(۱) . مسیو دارن معروف در کتابی که به نام الانتخاب البهیه چاپ کرده از این کتاب نقل میکند و ما آنچه در اینجا میآوریم از همان کتاب دارن است.
(۲) . نسخه یگانه و خطی تاریخ رویان تألیف مولانا اولیاء اللّه آملی. اما معنی شعرها میگوید «جستان میان انجمن با رضایت خود پیمانها داده سوگندها خورده و من امیدوارم که به یاری دیلمان جنگهائی مانند جنگ بدر و جمل بکنم درباره جستان جز این ندارم که به پیمانهای خود وفا نماید». مولانا این جنگها را میانه ناصر و جستان پس از دست یافتن ناصر به طبرستان پنداشته ولی این غلط است زیرا جستان پیش از رفتن ناصر به طبرستان یا در سال نخستین رفتن او کشته شده.
شهریاران گمنام جلد ۱