(۹۳)- ظرف سفالین از خاک سیاه (نقّاشی کوتورا، مجموعۀ ریشار)
کیلیکیّه در سه روز بفرات میرسیدند و با کشتی از آن رد شده به ارمنستان وارد میشدند. پس از آن از چهار رود، که دجله را ترکیب کرده و یکی از آنها موسوم به دیاله است (گیندس یونانیهای قدیم) گذشته و برود خواسپ (یا کرخه) امروز رسیده پس از عبور از آن بشوش وارد میشدند. طول این راه ۴۵۰ فرسنگ است و به مسافت هر چهار فرسنگ میهمانخانهای بود (در باب فرسنگ به مقادیری، که در ذیل بیاید، رجوع شود). در میهمانخانههای واقع در کوهها ساخلوی گذاشته بودند.
این مسافت را کاروانها در ۱۱۱ روز میپیمودند و مسافرین تقریباً در ۹۰ روز.
معلوم است، که چاپارها چون شب و روز در حرکت بودند، خیلی زودتر این راه را طی میکردند.
هرودوت از خوبی راه و اسباب آسایشی، که در میهمانخانهها برای مسافرین مهیّا بود، خیلی تمجید کرده و نظم و ترتیب آن را ستوده. میهمانخانه را هرودوت ستاتمس[۱] نامیده، که بزبان پارسی ایستگاه باید گفت.
راه دیگر، که نیز اهمیّت داشت، یکراه دریائی بود، که ممالک شرقی ایران را با ممالک غربی آن اتّصال میداد، توضیح آنکه راه ایران بمصر قبل از زمان
- ↑ Stathmos.