و داستانی و افسانه‌ها و روایات مردم عوام در کتابهای او زیاد است، ولی کلّیۀ کتابهایش یکنواخت نیست: در بعضی بیشتر کار کرده، در برخی کمتر، در بعضی ساده‌لوح است، در برخی شکّاک. چون داستانها و روایات مردم در کتابهای او زیاد است، از این جهت گاهی کتاب او یگانه منبع اطّلاعاتی است راجع باین قسمت‌ها. طرز انشاءاش را نمی‌پسندند: از چیزنویسی مورّخین قدیم مانند توسیدید و هرودوت و غیره خیلی دور است. چون در صفحۀ ۲۰۴۴ و ۲۰۵۰ ذکری از این نویسنده شد، بی‌اینکه او را بشناسانیم، در اینجا بجبران این نقص پرداختیم.
پولی‌ین[۱]
حقوق‌دان و وکیل مرافعه، که در زمان مارک اورل[۲] و لوثیوس وروس[۳] امپراطوران روم در روم می‌زیست (قرن دوّم میلادی). تألیفی دارد موسوم به حیله‌های جنگی[۴]، که در آن موارد و نظایر انواع حیله‌ها را جمع کرده و بلکه از این موضوع هم تجاوز کرده انواع تقلّبات و کارهای پست جامعه را شرح داده. کتاب او اهمیّت تاریخی دارد، زیرا محقّقین عقیده دارند، که مواد تألیفش را با دقّت و تحقیقی زیاد جمع کرده. تألیف دیگری نیز دارد، که راجع به مقدونیّه و شهر تب و فنّ تعبیة الجیشی است.
دیون کاسّیوس[۵] (اسم او را بیشتر دیوکاسّیوس نویسند) مورّخ یونانی است، که در ۱۶۰ میلادی در شهر نیکه در بی‌تی‌نیّۀ آسیای صغیر بدنیا آمد و در ۲۳۵ درگذشت. او در ۱۸۰ بروم رفت و عضو مجلس سنا شد.
در زمان آلکساندر سور والی[۶] روم در افریقا بود و بعد بمشاغل مهمّ دیگر معیّن گردید. او گوید دمون (شیطان) به خوابش آمد و او را تشویق کرد، که کتب تاریخی بنویسد. بنابراین او تاریخ روم را نوشت و آن از آمدن انه[۷] بایطالیا است تا زمان آلکساندر سور (۲۲۹ میلادی).
دیون کاسّیوس ۲۲ سال از عمر خود را صرف این تاریخ کرده و ۸۰ کتاب
