گندم میرسیده درخم یا کرشه اینطور بود: و ثلث-نصف-ثلث-سدس- ثمن-دوازده یک وزن نیم درخمی از ۲۴ تا ۳۵ گندم بود چون قیمت درخم را محققین ۸۸ سانتیم فرانک طلای فرانسه معیّن کردهاند بنابراین باید گفت که پول نقره ساسانیان از ۳۵ تا ۳۳ شاهی امروزه قیمت داشته ظن غالب این است که پول مسی را معا مینامیدند (لغت معاسامی است) در ضرابخانههای ساسانی کمال سعی را بکار میبردند که اختلاف وزن حتی المقدور کم باشد و مورخین به درستی اوزان نقود اهمیت داده و رؤساء خوب ضرابخانهها را ستودهاند ولی پاروک تصور میکند که با وجود این مراقبت اختلاف وزن هیچگاه کمتر از یک گندم نبوده و در سکههای وزین اختلاف را تا صدی پنج میپذیرفتند سکههای ساسانی از حیث ظرافت جالب توجه است و تصور میکنند که در ضرابخانههای ایران استادان یونانی کار میکردند این حدس از اینجا تایید میشود که از زمان خسرو پرویز مجدداً سکه به ظرافت سابق عود کرده غیر از پاپک پدر اردشیر اول تمام شاهان ساسانی سکه زدهاند حتی اشخاصی که موقتاً تخت را اشغال کردهاند مثل بهرام چوبین و شاهین و غیره ولی از خسرو سوم و چهارم و از خسروی که از خویشان یزدگرد اول بود سکۀ بدست نیامده از شهر براز نیز سکهای نیافتهاند و به عقیدۀ پاروک سکههائی که به او نسبت میدهند متعلق بدیگران است سکههای ساسانی از حیث صورت مختلف است و این کتاب گنجایش ذکر صور آنها را به تفصیل ندارد ولی بطور اختصار لازم است گفته شود: روی سکه صورت نیمتنه شاه است که گاهی کلاه خود بر سر و جوشن دربردارد (مثل اردشیر اول) و گاهی تاج و دو ستاره به دو روش (شاپور اول) گاهی یک هلال و یک ستاره در جلو تاج و یک ستاره در پشت آن است (بعضی از شاهان ساسانی) در پشت سکه صورت
________________________________________ -نولدکه