۲-کتیبه‌های ساسانی
اگر بعد از معماری و حجاری از کتیبه‌ها ذکری می‌شود بدین جهت است که مناسبت با حجاری داشته و بعلاوه مربوط به آثاری است که از معماری دوره ساسانی باقی‌مانده آنچه تا حال از کتیبه‌های این دوره کشف شده و طرف توجه است از این قرار است:
اول-در نقش رستم (نزدیکی تخت جمشید) چند کتیبه است:
۱-از اردشیر بابکان در زبان پهلوی اشکانی و ساسانی و یونانی مضمون آن برای نمونۀ معرقی که شاهان ساسانی از خود می‌نمودند ترجمه می‌شود: این پیکر مرده‌پرست خدایگان اردشیر شاهنشاه ایران آسمانی‌نژاد از ایزدان پسر پاپک شاه است.
۲) از شاپور اول در زبان یونانی که خود را معرفی می‌کند.
۳) کتیبه‌ایست که قسمت‌هائی از آن محو شده و درست خوانده نمی‌شود همین‌قدر معلوم می‌شود راجع به تخت سلطنت است که بوراثت از اردشیر اول به شاهان ساسانی تا بهرام دوم و سوم رسیده این کتیبه دارای ۷۷ سطر و به استثنای کتیبه پایکولی (در ذیل بیاید) از سایر کتیبه‌های ساسانی طویل‌تر است.
۴) از شخصی که خود را کریتر هرمزد می‌نامد و معلوم نیست که معنی این عبارت چیست بعضی تصور می‌کنند لقبی است که هرمز اول ساسانی به او داده این کتیبه و کتیبه‌های دیگر او که در ذیل بیاید به زبان پهلوی ساسانی نوشته شده و مضمون آنها راجع بیک موضوع است نویسندۀ آن می‌گوید که مؤبد و حاکم فارس بوده و در زمان چهار شاه (شاپور اول-هرمز اول-بهرام اول و دوم) رئیس
