برگه:Tarikh-e Iran-e Bastan.pdf/۹۶۱

این برگ هم‌سنجی شده‌است.

جنگ آتنی‌ها، که فکر میلتیاد آتنی بود، باعث بهره‌مندی آنان گردید، در جنگ سالامین فکر تمیستوکل، که بحریهٔ قوی و بزرگ ایران را در جای تنگی مانند سالامین به جنگ کشانید، یونانیها را نجات داد و نیز، وقتی که خشیارشا تصمیم بر مراجعت به آسیا کرد، آریستید آتنی مانع از خراب کردن پل شد، تا مبادا خشیارشا جدّا پا فشارد و جنگ به بهره‌مندی ایران خاتمه یابد. بنابراین آتن دارای سه مرد بود، که هر سه در تاریخ معروف گشته‌اند: میلتیاد، تمیستوکل و آریستید.

پس از خاتمهٔ جنگهای ایران و یونان اوضاع داخلی آتن رونقی یافت، توضیح آنکه بیشتر غنائم بعد از جنگ پلاته نصیب آتنی‌ها شده بود و اینها، بجای اینکه این ثروت را بمخارج شخصی برسانند، بمصرف کارهای عمومی رساندند و هم در این زمان به مساعی تمیستوکل دیوار آتن ساخته شد. این دیوار را آتن برای حفظ خود در مواقع جنگ لازم می‌دید، ولی اسپارت با نظر بد بآن می‌نگریست. بالاخره آتنی‌ها طوری به چابکی این کار را انجام دادند، که اسپارت مجال نیافت ممانعت کند.

سپس بنادر خودشان را هم محکم کردند، یعنی بندر جدیدی، که هنوز هم موسوم به پیره است، ساخته آن را با دیوارهائی به آتن اتصال دادند. پس از آن چون آتنیها قوّت گرفتند، در صدد برآمدند، که با ایران ستیزه کنند، زیرا، اگرچه از جنگ‌ها بهره‌مند بیرون آمده و موقتاً ایران را عقب نشانده بودند، ولی امیدوار نبودند، که این اوضاع دوامی بیابد و می‌خواستند به ایران مجال ندهند، که از نو جنگ تعرّضی پیش گیرد و همواره او را بحفظ سواحل دریاها و متصرّفاتش مشغول داشته از طرف دیگر بر مستملکات خودشان بیفزایند. از تمام این ملاحظات گذشته، آتن دولت دریائی بود و می‌دانست، که بحریّهٔ قوی لازم دارد، ولی می‌خواست تمام مخارج این بحریه به او تحمیل نگردد. با این خیال و برای حمله به ایران آتنی‌ها اتحادی با سایرین بستند، که معروف به اتّحاد دلس گردید، زیرا مقرّ آن در معبد آپلّن در جزیرهٔ دلس بود. آتنی‌ها به یونانیهای دیگر می‌گفتند، که این اتّحاد را تشکیل می‌کنند، تا مستعمرات یونانی را از قید ایران خارج