گردانید و قلاع و حصون آن نواحی را در تصرّف آورد و هرگاهی تاختن بر سر مخالفان و معاندان میآورد و غنایمی که مییافت با ارکان دولت قسمت مینمود تا جمیع مطیع و منقاد او شدند و در این عهد ضعفی و فتوری هرچه بیشتر با اولاد وشمگیر پیدا شده بود و آل باوند را قوّتی هرچه تمامتر ظاهر گشته تا در تاریخ سنۀ ستّ و ثمانین و اربعمایه۱
قارن بن سرخاب نماند.
[استیلای آل باوند نوبت دوم]۲حسام الدوله اصفهبد شهریار بن قارن
قایممقام پدر شد و حسام الدّوله برزانت عقل و شهامت رأی معروف بود، تمامی قلاع و حصون کوهستان را در ضبط و نسق آورد و در طبرستان آل وشمگیر بکلّی استیصال یافتند و اثری از ایشان نماند، حسام الدّوله قوّت و تمکّن یافت و در این عهد نوبت پادشاهی جهان و فرمانفرمایی بسلطان ملکشاه بن الب ارسلان غازی رسیده بود بعد از آنکه ملکشاه در خراسان و عراق و آذربایگان و کرمان و فارس تمکّن یافت بولایت شام رفت و استخلاص کرد و سالی همانجا در غزوات مشغول میبود تا۳ حسن صبّاح از کثرت فضول و اضالیل اصول و اباطیل فصول که در مذهب و عقیدت او بود در ناحیت ری ملّت الحاد که باطنی گویند ایجاد کرد و بتقریرات انواع خرافاتی که ظاهر آن حبایل تلبیس و باطن آن غوایل ابلیس بود و مقصود از آن منعنظر و علم و نفی تصوّر عقل که ختم اللّه علی قلوبهم و علی سمعهم و علی ابصارهم غشاوة و لهم عذاب عظیم مردم نواحی را معتقد خود گردانید و از آنجا بدامغان و از آنجا بفریم و شهریار کوه رفت و دعوت ضریح خود صریح کرد و بطریق دماوند و خوارری بقزوین شد و مردم آنجا بفریفت و در آن عهد قلعۀ الموت را که اصلش اله آموت است یعنی
________________________________________
(۱) - در صفحۀ قبل گفت که قارن در سنۀ ستّ و ستّین و اربعمایه وفات یافت.
(۲) - این عنوان در نسخهها نیست ما آنرا برای روشن شدن مطالب از تاریخ سیّد ظهیر الدّین برداشتیم
(۳) - از اینجا تا سطر ۲ ص ۲۹ تقریبا بعین عبارت از چند موضع از جلد سوّم تاریخ جهانگشای جوینی التقاط شده رجوع شود بصفحات ۱۹۴ و ۱۹۵ و ۲۹۸ و ۱۹۹ و ۲۰۲ و ۲۰۳ و ۲۰۴ از آن کتاب و ذیل صفحۀ ۴۰۴ در جزء حواشی آخر همان جلد که در آنجا استاد علاّمه آقای قزوینی باین نکته اشاره فرموده و معادل فقراتی را که از جهانگشای جوینی در تاریخ طبرستان گنجانده شده بدست دادهاند.