تقسیم کرده و تئودوز هم بهمین ملاحظه قبل از مرگ خود مملکت را بین دو پسر خویش آرکادیوس[۱] و هونوریوس[۲] منقسم کرد و ازان ببعد این تقسیم برقرار ماند و مانند دفعات سابقه نسخ نپذیرفت.
قسمت شرقی که عبارت از ولایات آسیا و مصر و شبه جزیرهٔ بالکان و ممالکی بود که اکثر اهالی آن بزبان یونانی تکلم مینمودند سهم ارکادیوس شد و پایتخت آن قسطنطنیه بود و قسمت غربی که ممالک واقعه در مغرب آن ولایات باشد عاید هونوریوس گردید و پایتخت آنرا شهر میلان قرار دادند.
از این زمان (سنه ۳۹۵) دولت واحد روم مبدل بدو دولت مشرقی و غربی گردید. دولت غربی قریب هشتاد سال بعد بکلی منقرض شد و دولت شرقی متجاوز از هزار سال دوام کرد تا وقتیکه ترکهای عثمانی قسطنطینه را مسخر نمودند.
در همین سالی که دولت روم بشرقی و غربی منقسم شد تئودوز هم درگذشت و فرنگیها ابن سنه را ختم تاریخ عهد قدیم و ابتدای تاریخ قرون وسطی محسوب میدارند.
کراسین و تئودوز هردو مسیحی و از فرقهای بودند که صحیحالعقیده خوانده شده و باینواسطه در ترویج شریعت حضرت عیسی کوشش داشتند و ضمناً پیروان آریوس را هم دنبال