برگه:TarikheMoaserV1.pdf/۱۸۳

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۱۵۳

و از بسوویچ[۱] بآنجا رسیده و خود را فرستادهٔ تو قلمداد کرده است، تا بنام تو بمن پیشنهادهای دوستی بکند، خدمت گزار من ژوبر[۲] در ماموریت این ایرانی تحقیق خواهد کرد. از آنجا ببغداد خواهد رفت و آنجا روسو[۳] یکی از مامورین با وفای من راهنمایش خواهد شد و سفارشهای لازم را باو خواهد کرد تا بدربار تو برسد. بمحض اینکه پیشرفت این روابط مسلم شد هیچ مانعی نیست که باقی و برقرار بماند.

همهٔ ملل نیازمند بیک دیگرند. مردم مشرق زمین جرات و هوش دارند، ولی نادانی از برخی صنایع و اهمال از نطامات که باعث افزونی نیرو و فعالیت لشکرست ایشانرا در جنگ با مردم شمال و مغرب نقصان میدهد. دولت توانای چین سه بار در تصرف آمده است و امروز حکمران آن یک ملت جنوبیست، و خود بچشم خویش می بینی چگونه انگلستان که یک ملت غربیست و در میان ما در شمارهٔ آن مللیست که جمعیت آن کمتر و قلمرو آن تنگ‌ترست همهٔ دول هندوستان را می‌لرزاند.

بمن آگاهی خواهی داد که چه می‌خواهی و ما روابط دوستی و تجارت را که پیش ازین در میان کشور تو و کشور من بوده است تجدید خواهیم کرد. ما با یک دیگر همدست خواهیم شد، تا ملل خویش را تواناتر و متمول تر و نیک بخت‌تر کنیم. از تو خواهش دارم خدمت‌گزار با وفایی را که نزد تو می‌فرستم خوب بپذیری و یاری خدای و سلطنت طولانی و مفتخر و سرانجام نیک را برای تو آرزومندم.

در قصر امپراطوری تویلری[۴] در تاریخ ۱۷ پلوویوز[۵] سال ۱۳[۶] و سال اول سلطنت من نوشته شد[۷]».

پیداست که حامل این نامه ژوبر نخستین سفیر ناپلئون در ایران بوده است و از لحن نامه و فحوای آن پیداست که نخستین نامه‌است که ناپلئون بفتحعلی شاه نوشته و نیز از مدلول آن بر می‌آید که ناپلئون درین کار مقدم شده و نخست وی بفتحعلی شاه نوشته و راه مکاتبه را باز کرده است. رونوشت برخی از نامهایی که فتحعلی شاه بناپلئون نوشته نیز در دستست. در دربار وی دو تن منشی بوده‌اند که از جانب وی احکام و فرمانها صادر می‌کرده


  1. Osseph-Vasissowitch
  2. Jaubert نخستین سفیر فرانسه
  3. Rousseau کارگزار فرانسه در بغداد
  4. Tuileries از کاخهای سلطنی پاریس
  5. Pluviose ماه پنجم از تقویم جمهوری فرانسه
  6. از تقویم جمهوری فرانسه که مبدأ آن سال اول جمهوری بوده است
  7. کتاب سابق‌الذکر ص ۹۹–۱۰۳