برگه:TarikheMoaserV1.pdf/۲۷۲

این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۲۳۲

نداشتند و ناچار می‌بایست بدولتی که زورمندتر و نیک خواه تر بود پناه ببرند. این بود که پادشاهان گرجستان در قرن یازدهم هجری خود را دست نشانده پادشاهان صفوی کردند و شاه عباس اول مخصوصاً از آنها حمایت مؤثری میکرد و گرجستان را در برابر تجاوز ترکان عثمانی حفظ کرد.

اما آرزوی استقلال همچنان در سر مردم گرجستان بود و چون روسها درین زمان نه تنها بخاکشان نزدیک شده بلکه در مشرق اروپا نیز نیرو گرفته بودند و پیرو طریقه‌ای از عیسویت بودندکه بکلیسیای آنها نزدیک بود و رفت و آمد درمیان گرجستان و روسیه آغاز شده بود پادشاهان گرجستان از روسها یاری خواستند، چنانکه در سال ۱۵۵۸ میلادی مطابق با ۹۶۵ هجری ایوان دوم پادشاه کاخت از ایوان چهارم واسیلیوویچ پادشاه روسیه یاری خواست. چندی بعد الکساندر پادشاه دیگر گرجستان از باریس گادونف تزار روسیه در برابر شاه عباس کمک خواست. در سال ۱۶۱۹ میلادی مطابق با ۱۰۲۸ هجری تیموراز پادشاه گرجستان فرستادگانی بهمین منظور بدربار میخائیل فئودوروویچ اولین تزار خانوادهٔ رومانوفها روانه کرد.

از آن پس دخالت روسها در کارهای گرجستان مردم این سرزمین را غره کرد و اندک اندک از زیر بار فرمانروایی ایران خویش را بیرون کشیدند و در قرن هیجدهم میلادی و قرن دوازدهم هجری که ایران گرفتار ضعف صفویه بود «واختانگ چهارم» پادشاه مقتدری در گرجستان بروی کار آمد و حقوق قدیمی ایرانیان را بهیچ شمرد.

دورهٔ فترتی که در پایان سلطنت صفوی و دورهٔ حکمرانی افشارها و زندها در ایران پیش آمد ناچار مردم گرجستان را روزبروز از ایران دورتر و بروسیه نزدیکتر میکرد. از سال ۱۰۲۴ تا سال ۱۱۱۵ قمری یعنی ۹۰ سال تمام حکمرانانی از جانب دربار صفوی عازم گرجستان شده و در آنجا فرمانروایی کرده‌اند زیرا که در ۱۰۲۴ عیسی‌خان بحکومت گرجستان رفته و در ۱۱۰۶ کلبعلی خان را بآنجا فرستاده‌اند و وی تا ۱۱۱۵ در گرجستان حکمرانی داشته است.

از ۱۱۱۵ ببعد امرای گرجستان اندک اندک استقلالی یافتند و درصدد بودند از دخالتهای ایران و عثمانی در سرزمین خود مانع شوند و راهی را که پیش گرفتند همان جلب حمایت دربار تزارها بود. پریشانی اوضاع ایران نیزکه از عزل شاه سلطان حسین صفوی در ۱۱ محرم ۱۱۳۵ تا جلوس آقا محمد خان قاجار در ۱۱۶۳ نزدیک سی سال دوام داشت وسیلهٔ اینکار را بیشتر فراهم میکرد.

در ظرف این مدت پادشاهان گرجستان نخست سعی کرده بودند حمایت برخی از