دیگری که در آن سوی کمره هست به جایی که خواهد رفت برده شود.
آنچه ما میپنداریم مایه پیدایش شهر اهواز این کمره بوده زیرا کشتیها که باید در آنجا ایست کرده بار خود را به کشتی دیگری بسپارند به بندرگاهی در آنجا نیاز داشتهاند و خود آن بندرگاه است که رفته رفته بر آبادی خود افزوده و شهر بزرگی گردیده است.[۱]
بههرحال رود کارون به علت این کمره سنگی به دو بخش میشود که ما شمالی را کارون بالا و جنوبی را کارون پایین مینامیم.
تا سال ۱۳۰۶ قمری هیچیک از دو بخش کارون برای کشتیرانی بیگانگان آزاد نبوده و کسی جز از خود ایرانیان در آن رود آمد و شد نمیکرده در آن سال ناصرالدین شاه برای پیشرفت کار بازرگانی پایین را که از اهواز تا به دریا یا به شطالعرب است برای کشتیرانی بیگانگان نیز آزاد ساخت.
اروپاییان از این کار سخت شادمان گردیدند و نخستین کسانی که کشتیهای خود را در آنجا بکار انداختند برادران لنچ از بازرگانان انگلیس بودند که در اهواز هم که تا آن زمان دهکدهای بیش نبود جایگاهی برای نشیمن کارکنان خود ساختند و میتوان گفت که نخستین پایه آبادی آن شهر را اینان گزند را.
اما کارون بالا کشتیرانی در آنجا همچنان ناآزاد ماند که جز ایرانیان کسان دیگری کشتی در آنجا نمیرانند مگر با اجازه خاص از دولت و چون برادران لنچ یکی از کشتیهای خود را به دولت پیشکش داده بودند اجازه گرفتند که همان کشتی را به عنوان کارکنی دولت در کارون بالا به کار بیندازند. سپس هم حاجی معینالتجار بوشهری و پاره کسان
- ↑ بند اهواز هم بر روی آن کمره بنا یافته بوده.