ویران گردیده که جز از بارگاهی که مردم آنرا گور دانیال پیغمبر میشناسند و به زیارتش میشتابند آبادی دیگری در آن برپا نبوده تا در قرن گذشته کسانی از اروپاییان به اندیشه کاوش در آنجا میافتد و گویا در نتیجۀ کار ایشان است که اکنون آبادی کوچکی در آنجا که بازار کاروانسرایی بیش نیست پدید آمده.
نخستین کس از اروپائیان که در خرابههای شوش به کاوش پرداخت مسترلفتوس عضو انگلیسی کمیسیون سرحدی بود که گفتیم پس از قرارداد ارضالروم در سال ۱۲۶۶ به همراهی میرزا جعفر خان مشیرالدوله به محمره و آن پیرامونها آمدند مسترلفتوس مستر چرچیل نخست در سال ۱۲۶۶ به تماشای ویرانههای شوش رفته بازگشتند. سپس سال دیگر به همراهی مستر ویلیام که پیشوای نمایندگان انگلیس در کمیسیون بود به آنجا رفته به کاوش پرداختند و کوشک پادشاهی داریوش را پیدا کردند. پس از چندی بار دیگر مسترلفتوس با پانصد لیره سرمایه که انجمن باستانشناسان لندن به او سپرده بود به شوش آمده به کاوش پرداخت و پاره نوشتهای سنگی از پادشاهان هخامنشی به دست آورده به لندن بازگشت.
سپس در نزدیکیهای سال ۱۳۰۰ قمری مسیو دیولافوا نام از دانشمندان فرانسه به دستیاری سفیر فرانسه در تهران از شاه امتیاز کاوش در شوش را گرفت و شرط این امتیازنامه آن بود که هر چه گوهر ابزار به دست آمد از آن دولت ایران باشد و از دیگر چیزها یک نیمی به ایران داده شود. دیولافوا زن خود را نیز همراه داشت و با چند تن دیگر دو سال کار میکرد و چیزهای بسیاری بدست آورده با خود به پاریس برد.