برگه:Tarikhe 500 Saleh Khouzestan.pdf/۴۰۹

این برگ هم‌سنجی شده‌است.

همینکه نادرشاه دولت ایران را زیر فرمان آورد[۱] از اوضاع و اموریکه در خلیج جریان داشت بتنگ آمد و برای زبون ساختن عربهای سواحد دست بکار زد.

ولی زود دریافت کرد که پیشرفت این کار بی‌اینکه دسته از کشتیها داشته باشد باد بچنبر زدن و آب در هاون سائیدن است از اینرو نادر کوشید اسطولی پدید آورد و چند کشتی را از شرکتهای انگلیسی و هولندی و هند شرقی خرید (و بسیاری از اینها را جبرا ابتیاع کرد).

نخستین زدوخوردی که این اسطول تازه کرد همان کوشش بود که برای گرفتن بصره در سال ۱۷۳۵ نمود. مگر پیشرفت نتوانست.[۲]

اما در سال بعد لطیف خان، دریا بیگی ایران توانست بحرین را از چنگ عربهای هواله بیرون بیاورد و این در هنگامی بود که شیخ جباره بحج رفته و در بحرین نبود.[۳]

نادر پس از آنکه بر اعراب هوله چیره گشت ظاهرا بتصویب لطیف خان دریابیگی مصمم شد مقصودی بزرگتر را بدست آورد و این


  1. اما در واقعا درست نیست که او را پیش از جلوسش و در سال ۱۷۳۶ «نادر» بنامیم - اصلا باسم نادر قلی بیک معروف بود و در سال ۱۷۲۶ شاه طهماسب لقب طهماسبقلی خان باو داد و تا سال ۱۷۴۲ بنیابت سلطنت رسید این لقب را دارا بود و او را رسما وکیل الدوله با نایب السلطنه می‌نامیدند.
  2. شرح مفصلی از این دستبرد بر بصره در نامه دلچسبی که مارتن فرنچ نماینده شرکت هند شرقی در بصره باداره آن شرکت در لندن نگاشته درج است و نامه را در جلد ۷ (سجلات کارخانه در ایران و خلیج ایران» در وزارت هند یاد کرده‌اند.
  3. ص ۱۷۲ تاریخ نادری از خامه میرزا مهدی چاپ بمبئی سنه ۱۸۴۹ و ص ۱۱۳ از «التحفه النبهانیه فی تاریخ الجزیره العربیة» تألیف محمد الشیخ خلیفه را ببینید.