بود که در سی و شش سال نه تن پادشاه پیاپی آمده و رفتند و همواره بساط جنگ و کارزار برپا بود.
در نتیجه این سستی و ناتوانی ایران بود که شیخ اغلی صوفی بچه پانزده ساله[۱] گروهی از درویشان به پادشاهی برخاسته در اندک زمانی بر سراسر این سرزمین دست یافت.
باری این شورشها زمینۀ شایستهای بود که سید محسن مشعشع چهل و اند سال آسوده حکم راند و چون در برابر خود دشمن پافشاری نداشت بر شکوه و نیروی مشعشعیان بیش از پیش بیافزاید.
در زمان او سراسر جزایر و خوزستان و بصره و آن نواحی تا بیرون بغداد و بهبهان و کهکیلویه و بندرهای خلیج فارس و بختیاری و لرستان و پشتکوه بلکه به نوشتۀ سیدعلی کرمانشاهان نیز قلمرو مشعشعیان بود.
سیدعلی مینویسد در زمان سید محسن نخستینبار منتفج در نواحی بصره پیدا شدند و شیخ ایشان شیخ یحیی بن محمد اعمی بود و بر بصره دست یافتند سید محسن لشکر به آنجا برده یحیی را بکشت و با پسر او صلح کرده قرار داد پولی روزانه بپردازد.
چنانکه گفتهایم در این زمان بازار شیعیگری و سنیگری بسیار گرم بود و چون مشعشعیان نام شیعه بر روی خود داشتند فقهاء و مؤلفان شیعه روی بسوی آنان میآوردند بیآنکه پروای بدعتهای چرکین آنان بکنند. سید محسن نیز دانشدوست بوده و مؤلفان را مینواخته.
این است که کتابهایی بنام او نوشته شده. از جمله چون صدر الدین شیرازی حاشیه بر کتاب شرح تجرید بنام سلطان سنی عثمانی نوشته
- ↑ شاغه اعماعیل را در آغاز برخاستن خود «شیخ اغلی» مینامیدند.