تفسیرهای اصل هفتاد
رأی تفسیری شورای نگهبان
ویرایششماره ۳۵۹۷/۵ هـ. د تاریخ ۱۲/۱۰/۱۳۶۵
دبیر محترم شورای نگهبان
حضرت آیت‌الله صافی «دام تأییدالله العالی»
محترماً همان‌طور که عنایت دارید ذیل اصل هفتادم قانون اساسی می‌گوید «و هرگاه تقاضا کنند مطالبشان استماع می‌شود»، که رئیس جمهور، نخست‌وزیر و وزرا می‌توانند وقت بگیرند و مطالبشان را در مجلس بیان کنند آیا اطلاق این جمله شامل گزارشاتی که توسط کمیسیون اصل نود که ذیل آن می‌گوید «و در موردی که مربوط به عموم باشد به اطلاع عامه می‌رساند» یا کمیسیونهای ویژه‌ای که تشکیل می‌شود برای بررسی مسئله‌ای و گزارش دادن به مجلس که پس از آنکه گزارش کمیسیون در مجلس قرائت شد اگر علیه دولت باشد بیایند و مجلس را تکذیب کنند یا انصراف دارد یا تقیید می‌شود و مسئله چون بُعد قضائی می‌یابد باید به دستگاه قضائی داده شود؟
لطفاً دستور فرمائید این دو اصل در این جهت تفسیر شده پاسخ مرقوم فرمایند.
نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی _ محمد یزدی
شماره ۷۴۹۴ تاریخ ۱/۱۱/۱۳۶۵
حضرت حجت‌الاسلام والمسلمین جناب آقای یزدی
نائب رئیس محترم مجلس شورای اسلامی
عطف به نامه شماره ۳۵۹۷/۵ هـ د مورخ ۱۲/۱۰/۱۳۶۵ نظر اکثریت اعضای شورای نگهبان به شرح زیر اعلام می‌شود:
«اگر مقصود از گزارش اعلام نتیجه مذکور در اصل ۹۰ باشد اطلاق اصل ۷۰ شامل آن نمی‌شود.»
لازم به تذکر است نظر فوق به لحاظ عدم رأی کافی نظر تفسیری نیست.
دبیر شورای نگهبان _ لطف‌الله صافی
شماره ۳۶۲۲/۵ هـ ر تاریخ ۵/۱۱/۱۳۶۵
دبیر محترم شورای نگهبان
حضرت آیت‌الله صافی دام تأییدالله العالی
عطف به نامه شماره ۷۴۹۴ مورخه ۱/۱۱/۱۳۶۵ روح سئوال اینجانب این است که وزیر می‌تواند با استفاده از اصل ۷۰ گزارش یک کمیسیون مجلس را تکذیب کند و ادعای گزارش خلاف واقع نماید و علیه کمیسیون که رسماً مطالبی را گزارش کرده صحبت کند، جمله اعلام نتیجه مذکور در اصل ۹۰ که از وظائف کمیسیون است آیا وزیر پس از اعلام می‌تواند خلاف آنرا اعلام کند؟ یا باید به دستگاه قضائی داده شود ضمناً متمنّی است نظر تفسیری آن شورای محترم هر چه هست امر به ابلاغ فرمایند.
نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی _ محمد یزدی
شماره ۲۶۵۶۱ تاریخ ۲۸/۳/۱۳۶۶
شورای محترم نگهبان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران «ایدهم الله تعالی»
سلام علیکم
پیرو نامه شماره ۳۵۹۷/۵ هـ ر مورخه ۱۳/۱۰/۱۳۶۵ نایب رئیس محترم مجلس شورای اسلامی و عطف به نامه شماره ۷۴۹۴ مورخه ۱/۱۱/۱۳۶۵ آن شورای محترم خواهشمند است نظر تفسیری خود را اعلام فرمائید که:
آیا وزیر و یا مقام مسئولی که کمیسیون اصل ۹۰ به مقتضای اصل مزبور گزارشی تهیه و به اطلاع عامه می‌رساند می‌تواند به عنوان اصل ۷۰ و یا به هرعنوان دیگر از تریبون مجلس آن را تکذیب کند یا خیر؟
رئیس کمیسیون اصل نود قانون اساسی _ مرتضی فهیم کرمانی
شماره ۲۵/۱۶۸۹–۶۶ تاریخ ۱۶/۹/۱۳۶۶
شورای محترم نگهبان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران «دامت برکاتهم»
عطف به نامه شماره ۷۴۹۴ مورخ ۱/۱۱/۱۳۶۵ که به عنوان نایب رئیس محترم مجلس صادر گردیده (تصویر آن پیوست می‌باشد)، خواهشمند است مقرر فرمائید نظر تفسیری آن شورای محترم را در خصوص اینکه: «آیا اشخاص و مقامات مذکور در اصل ۷۰ قانون‌اساسی می‌توانند در رابطه با اعلام نتیجه و گزارشات این کمیسیون مذکور در اصل ۹۰ قانون اساسی آن را نقض یا دفاع نمایند» به این کمیسیون ابلاغ فرمایند.
کمیسیون اصل نود قانون اساسی
شماره ۲۵۰/۲۹۹۸۸ / د. هـ تاریخ ۲۲/۴/۱۳۶۶
شورای محترم نگهبان
لطفاً نظر آن شورا را در تفسیر اصل ۷۰ قانون اساسی که به رئیس جمهوری و نخست‌وزیر و وزرا حق داده مطالبشان را در جلسات مجلس شورای اسلامی اظهار نمایند، بفرمائید که آیا این حق مطلق است و در هر مورد که مطلبی دارند در محدوده آئین‌نامه مجلس حق دارند بگویند؟ یا اینکه حق محدود به مطالب و موضوعات در دستور است؟
و در فرض محدودیت، آیا این حق شامل مواردی از قبیل گزارش کمیسیونهای اصل ۹۰ و سئوالات و اصل ۷۶ و اظهارات نمایندگان در نطقهای پیش از دستور می‌شود یا محدود به لوایح و طرحها است؟
و در هر صورت این حق اظهار نظر محدود به زمان انجام دستور است یا اینکه ممکن است قبل یا بعد از آن انجام شود و اطلاق اصول فوق‌الذکر با اطلاق اصل ۷۰ قانون اساسی چگونه قابل جمع است؟
رئیس مجلس شورای اسلامی _ اکبر هاشمی رفسنجانی
شماره ۸۸۴۶ تاریخ ۸/۷/۱۳۶۶
ریاست محترم مجلس شورای اسلامی
عطف به شماره ۲۵۰/۲۹۹۸۸/ د. هـ مورخ ۲۲/۴/۱۳۶۶:
موضوع سئوال در جلسه شورای نگهبان مطرح و مورد بحث و بررسی قرار گرفت اینک نظریه اکثریت اعضای شورا به شرح ذیل اعلام می‌شود:
«آنچه از اصل ۷۰ قانون اساسی استفاده می‌شود این است که مقامات مذکور در این اصل حق شرکت در جلسات مجلس شورای اسلامی را دارند و مطالبشان را در ارتباط با دستور مجلس بیان می‌نمایند. زاید بر این چنانچه در آئین‌نامه حقی برای آنها مقرر شود گرچه به موجب قانون اساسی نیست با قانون اساسی مغایرت ندارد.»
دبیر شورای نگهبان _ لطف‌الله صافی
- اصل سابق: رئیس جمهور، نخست‌وزیر و وزیران به اجتماع یا به انفراد حق شرکت در جلسات علنی مجلس را دارند و می‌توانند مشاوران خود را همراه داشته باشند و در صورتی که نمایندگان لازم بدانند، رئیس جمهور و نخست‌وزیر و وزراء مکلف به حضورند و هر گاه تقاضا کنند مطالبشان استماع می‌شود. دعوت رئیس جمهور به مجلس باید به تصویب اکثریت برسد.
منابع
ویرایشجستارهای وابسته
ویرایش- ↑ http://www.shora-gc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=GENERALTEXT&CategoryID=e2beada8-28bd-4ff4-a9f8-84d4ee0a2973&LayoutID=c7ce887a-48b8-4deb-a1b9-80ea8180295e
- ↑ http://law.dotic.ir/AIPLaw/lawhistoryview.do?reqCode=lawHistoryView&lawId=38162&isLaw=1 ، فقط با فایرفاکس باز کنید.
- ↑ http://law.dotic.ir/AIPLaw/lawview.do?reqCode=lawView&lawId=38162&isLaw=1 ، فقط با فایرفاکس باز کنید.
- ↑ لوح جامع قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران، متن قانون اساسی