لاهوتی (قطعه‌ها و منظومه‌ها)/وحدت و تشکیلات

وحدت و تشکیلات

منتخب از چاپ ۱۹۴۶ مسکو توسط اداره نشریات به زبان های خارجی

  سر و ریشی نتراشیده و رخساری زرد،  
  زرد و باریک چو نی.  
  سفره‌ای کرده حمایل، پتویی بر سر دوش،  
  ژنده‌ای بر تن وی.  
  کهنه پیچیده بپا، چونکه ندارد پاپوش،  
  در سر جادهٔ ری  
  چند قزاق سوار از پِیَش آلوده به گَرد.  
   
  دستها بسته ز پس، پای‌پیاده، بیمار،  
  که رود اینهمه راه؟  
  مگر آن مرد قوی‌همتِ صاحب‌مسلک  
  که شناسد ره و چاه.  
  خسته بُد، گرسِنِه بُد، لیک نمیخواست کمک  
  نه ز شیخ و نه ز شاه،  
  بجز از فعله و دهقان نه بفکر دَیّار.  
   
  از سواران مسلح یکی آمد به سخن،  
  که دلش سوخت به او.  
  "آخر ای شخص گنهکار،"  
  - چنین گفت به وی،  
  "گنهت چیست؟ بگو!"  
  بندی از لفظِ "گنهکار" برآشفت به وی.  
  گفت: ای مردِ نکو،  
  گنهم اینکه من از عائله رنجبرم.  
  زادهٔ رنجم و پروردهٔ دست زحمت،  
  نسلم از کارگران.  
  حرف من اینکه چرا کوشش و زحمت از ماست،  
  حاصلش از دگران؟  
  این جهان یکسره از فعله و دهقان برپاست،  
  نه که از مفتخوران.  
  غیر از این من ز گناهِ دگری بی‌خبرم.  
   
  دگری گفت که: گویند تو آشوب‌کنی،  
  ضد قانون و وطن.  
  دشمن شاهی و بیدینی و دهری‌مذهب،  
  جنگجو، فتنه‌فکن.  
  پرده از کار برانداز و مپیچان مطلب،  
  راستی گوی به من؛  
  تو مگر عاشق حبس و کتک و تبعیدی؟  
   
  "تندتر میدَوی از من، اگر آگاه شوی."  
  - دادش اینگونه جواب.  
  اینزمان "دولت و دین" آلت اشراف بُوَد،  
  رنجبر لخت و کباب.  
  سگِ خان با جُلِ مخمل،  
  بگو انصاف بُوَد؟  
   
  خانه‌ی جهل خراب،  
  حیله است این سخنان!  
  کاش میفهمیدی،  
  این عباراتِ مُطلّا همه موهوماتست،  
  بند راهِ فقرا.  
  چیست قانونِ کنونی، خبرت هست از این؟  
  "حکم محکومی ما!"  
   
  بهر آزاد شدن، در همه روی زمین،  
  از چنین ظلم و شقا،  
  چارهٔ رنجبران، وحدت و تشکیلات است.  


                  مسکو  فوریه  ۱۹۲۴