مجموعه قوانین موضوعه و مصوبات دوره چهاردهم قانونگذاری/قانون اصلاح قانون نظام وظیفه
قانون
اصلاح قانون نظام وظیفه
مصوب ۲۲ آبان ماه ۱۳۲۴
مادهٔ واحده – الف – بوضعیت مشمولین یکسال قبل از اعزام بخدمت یعنی در سن ۲۰ سالگی بوسیلهٔ دادگاه اداری نظام وظیفه که از اشخاص زیر:
- فرماندار یا بخشدار یا نمایندگان آنها یا نمایندهٔ استاندار.
- دو نفر نماینده انجمن شهرداری.
- نمایندهٔ نظام وظیفه.
- دو پزشک نظامی.
- دادستان یا نمایندهٔ او.
تشکیل میشود رسیدگی میگردد.
در صورتیکه تعداد مشمولین در حوزه‌های فرعی هر حوزهٔ اصلی اضافه بر تعداد مورد احتیاج سالیانه افراد وظیفه‌ای باشد که باید از این نقاط گرفته شود افراد مورد احتیاج از بین حاضرین که هیچگونه مانع قانونی برای انجام خدمت ندارند بطور قرعه معین و اعزام میگردند.
مراسم قرعه‌کشی در نقاط تجمع انجام خواهد شد.
مشمولینی که آماده بخدمت تشخیص شده‌اند چنانچه در تاریخ معینه در نقطهٔ تعیین شده بدون علل و موانع قانونی حاضر نشوند غائب محسوب و در هر موقع که حاضر یا جلب شوند بدون استفاده از مزایای قرعه و پس از تعیین مجازات بخدمت اعزام خواهندشد. و آنانکه بعلل و موانع قانونی حاضر نشوند در مراسم استقراع بعدی شرکت خواهند جست و همچنین کسانیکه معافیت موقت پزشکی بوسیلهٔ دادگاه تحصیل نموده‌اند باید در موقع قرعه‌کشی حاضر و مجدداً معاینه شده و در صورت سالم بودن در قرعه شرکت نمایند و دادگاه اداری موظف است معافیت موقت پزشکی مشمولین را با تاریخ اعزام بعدی تطبیق دهد.
در صورتیکه اتفاقاً در یکسال عدهٔ مشمولین حاضر از عدهٔ سرباز مورد احتیاج کمتر باشد کسری عده از بین جوانترین مشمولینی که سالهای قبل در نتیجه استقراع معاف شده‌اند بقید قرعه تعیین میشود – کسانیکه بقید قرعه معاف شده‌اند هر گاه تا سن ۲۶ سالگی از نظر کسری احتیاجات سالیانهٔ ارتش بوجود آنان احتیاجی حاصل نشود در اول سن ۲۶ سالگی جزو احتیاط منظور میگردند.
تبصره ۱ – در محل‌هائی که نمایندهٔ استاندار – فرماندار – یا بخشدار یا نمایندگان آنها و همچنین انجمن شهرداری و یا دادستان و یا نمایندهٔ او نباشد دادگاه از نمایندهٔ نظام وظیفه و دو پزشک نظامی و کدخدای هر محل و سه نفر از معتمدین آن محل تشکیل میگردد.
تبصرهٔ ۲ – معطوفاً بقسمت اخیر تبصرهٔ ماده ۳۵ قانون خدمت نظام وظیفه مصوب ۲۹ اسفند ماه ۱۳۲۱ مأمورین ژاندارمری موظفند در جلب و جمع آوری مشمولین غائب و افراد فراری بنا بتقاضای کدخدایان مساعدت لازمه را نموده و بدون آنکه رأساً دخالتی در این قسمت بنمایند آنان را تا نقطه‌ایکه از طرف حوزه نظام وظیفه و یا کدخدایان تعیین میگردد بدرقه و تحویل نمایند.
ب – بوضعیت مشمولین محصل در سن ۲۱ سالگی رسیدگی میشود . دارندگان دیپلم دوره کامل متوسطه و لیسانس و دکترا که دیگر بتحصیلات خود ادامه نمیدهند و مانع قانونی برای انجام خدمت ندارند بدانشکده افسری احتیاط اعزام و پس از طی دوره ششماهه دانشکده افسری احتیاط کسانی که از عهدهٔ امتحانات نهایی بر آیند بر حسب نمره ارجحیت مطابق فصل پنجم قانون ترفیعات بدرجه افسری وظیفه نائل و ششماه بقیه خدمت را در صف انجام میدهند و مابقی کادر گروهبانی قسمتها و ادارات را با در نظر گرفتن حرفه و تخصص و فن مربوطه تشکیل و ششماه بقیه خدمت را انجام خواهند داد.
هرگاه تعداد مشمولین آماده بخدمت نامبرده که بلامانع و قابل خدمت تشخیص گردیده‌اند در هر سال اضافه بر احتیاجات آنسال ارتش باشد معادل عدهٔ مورد احتیاج از بین آنان بقید قرعه انتخاب و بقیه تا مدت پنجسال موقتاً معاف خواهند شد تا در صورتیکه در سالهای بعد اتفاقاً عدهٔ این قبیل مشمولین از عدهٔ مورد احتیاج کمتر بود کسری احتیاجات از بین جوانترین مشمولین نامبرده انتخاب و اعزام گردند و هر گاه در ظرف مدت پنجسال بوجود آنان احتیاجی حاصل نشود جزو طبقات مربوطه در احتیاط ذخیره منظور خواهند شد.
کسانیکه در موقع اعزام بدانشکده افسری احتیاط خارج صف تشخیص شوند در ادارات ارتشی در حرفهٔ خود مورد استفاده واقع و یکسال خدمت را انجام خواهند داد.
مشمولینی که بعلل مزاجی موقتاً معاف شده‌اند در سال بعد احضار و در صورت عدم موانع قانونی با عدهٔ آنسال بخدمت اعزام و از مزایای قرعه‌کشی نیز بهره‌مند میشوند.
(پزشکان – دامپزشکان – دندانسازان – داروسازان – بادارات مربوطه «پزشکان و دندانسازان و داروسازان بادارهٔ بهداری ارتش و دامپزشکان بادارهٔ دامپزشکی ارتش» معرفی و پس از چهار ماه تعلیمات مقدماتی و دادن امتحانات نهائی مطابق فصل پنجم قانون ترفیعات بدرجه افسری وظیفه نائل و هشت ماه بقیهٔ خدمت را در قسمتها انجام خواهند داد).
مشمولین نامبرده در این بند هر گاه در ظرف ده روز پس از تاریخ معینی که قبلا آگهی خواهد شد در منطقه تعیین شده بدون علل و موانع قانونی حاضر نشوند غائب محسوب و از مزایای قرعه بهره‌مند نمیگردند و در هر موقع که جلب و یا حاضر شوند پس از تعیین مجازات مانند تابین خدمت مقرر و اضافه خدمت را باید انجام دهند. مراسم قرعه‌کشی افراد احتیاط در دانشکده افسری و مراسم قرعه‌کشی پزشکان و دامپزشکان و دندانسازان و داروسازان در ادارات مربوطه انجام میشود.
وزارت فرهنگ مکلف است همه ساله فهرست مشخصات کامل مشمولین محصل را که باخذ دیپلم دوره کامل متوسطه و لیسانس و دکترا نائل شده‌اند در ظرف مدتی که از دو ماه تجاوز ننماید بادارهٔ نظام وظیفه ارسال و همچنین اسامی کسانی را که دیگر بتحصیل خود ادامه نمیدهند با تعیین رشته و مدارج تحصیلی بلافاصله بادارهٔ نظام وظیفه اعلام دارد.
افسران احتیاط که مایل بادامهٔ خدمت داوطلب در ارتش باشند در صورت احتیاج ارتش و واجد بودن شرایط دخولی یکسال خدمت وظیفه آنان بجای سال تهیه محسوب و پس از طی دورهٔ دو ساله دانشکده افسری افسر داوطلب شناخته شده و تابع مقررات عمومی ارتشی می‌باشند.
استخدام مشمولین بطور کلی در وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاههای ملی و دولتی و همچنین از طرف اشخاص بهر عنوان (رسمی قراردادی حکمی – روزمزد و غیره) قبل از انجام خدمت وظیفه و نداشتن معافیت‌های قانونی ممنوع بوده و متخلفین (استخدام‌کنندگان) بسه الی ششماه زندانی عادی محکوم خواهند شد.
هریک از مقررات قانون نظام وظیفه مصوب ۲۹ اسفند ۱۳۲۱ که با ماده بالا مغایرت داشته باشد لغو خواهد بود.
این قانون که مشتمل بریک ماده است در جلسهٔ بیست و دوم آبان ماه یکهزار و سیصد و بیست و چهار بتصویب مجلس شورای ملی رسیده است.
| رئیس مجلس شورای ملی – محمدصادق طباطبائی |