نیرنگستان/ساعات، وقت، روز

ساعت، وقت، روز

 

صبح زود تابوت ببینند خوبست.

عروس را شب جمعه ببرند مادر شوهرش میمیرد.

اگر زن سه روز جمعه پشت هم بند بیندازد شوهرش اورا طلاق میدهد.

شب اگر سوت بزنند جنی میشوند.

در موقع دوختن لباس کسی راه برود اگر قدمش سبک باشد زود تمام میشود و اگر سنگین باشد دوختن آن لباس خیلی طول میکشد.

شب نباید اسم حلوا را آورد.

اگر روز شنبه ناخن بگیرند قرض ادا میشود روز دوشنبه پولدار میشوند، روز جمعه ثواب دارد، روز پنجشنبه ارث اولاد میرسد[۱]. هرگاه شب ناخن بگیرند عروسی و مرگ با هم مخلوط میشود.

شب عاشورا اگر در ۴۰ منبر شمع روشن بکنند مرادی داشته باشند بر آورده خواهد شد.

شب جمعه اگر مهمان بیاید خیر و برکت میآورد و اگر برود خیر و برکت را میبرد.

در اصفهان معتقدند که نزدیک عاشورا هوا غبارآلوده و گرفته میشود.

ماه صفر نحس است بخصوص سیزده آن که از نحس ترین روزها بشمار میآید.

ماه صفر بقدری نحس است که از صد و بیست و چهار هزار پیغمبر صد و بیست هزارشان درین ماه مردند.

در تابستان شب اول که در حیاط میخوابند باید روز جفت باشد و روز طاق خوب نیست.

هر کس شب در گرمابه یا زیر درخت بخوابد بی وقتی میشود.

روز یکشنبه حمام رفتن بد است.

شب ۲۳ ماه رمضان هر کس عطسه بکند براتش نو میشود و تا سال دیگر زنده است.

ماه رمضان که به هم هم بیفتد زود تمام میشود (نهم، دهم).

شب یکشنبه نباید بخانه کسی رفت.

شب چهارشنبه مال عایشه است[۲].

هر گاه شب آب داغ بپاشند یا آتش بیندازند و اسم خدا را نبرند غشی میشوند چون به بچه‌های از ما بهتران که خوابیده اند صدمه میرسد[۳].

شب نیمه شعبان هر کس که سایه‌اش بدیوار سر نداشته باشد تا سال دیگر میمیرد.

غروب نباید جاروب کرد چون خانه برچیده میشود.

روز جمعه رخت مرد را بشویند گدا میشود.

گدای زن که ظهر بیاید شیطان است و گدای مرد فرشته است.

عید غدیر هر کس سوزن بزند انگشتش عقربک میشود.

روز عید قربان کسی خیاطی بکند در مکه بپای حاجیها تیغ فرو میرود.

شنبه برای سفر سنگین است[۴].

شب یکشنبه و چهارشنبه در موقع آفتاب زردی نباید بدیدن ناخوش رفت.

شب اگر در تاریکی صدائی بشنوند صدای همزاد است.

شب اول ماه و اول سال (نوروز) باید همهٔ اطاق های خانه روشن باشد.

شب عید نوروز رشته پلو بخورند رشتهٔ کار بدست میآید.

چهل سه شنبه حمام بروند دیوانه خواهند شد.

شب در زیر زمین تاریک یا دالان باید بسم‌الله گفت وگرنه جنی میشوند.

رخت نو که روز سه شنبه بریده بشود یا پوشیده بشود آخرش میسوزد.

شب شانه کردن مو و در آینه نگاه کردن پریشانی می‌آورد[۵].

اگر زن شب در آینه نگاه کند هوو سرش میآید مگر اینکه آینه را سه بار دور چراغ بگرداند.

اول دشت کاسب نسیه نمیدهد ولی ارزان میدهد.

سرچراغ مشتری را نباید رد کرد و قرض را هم نباید داد.

اگر کسی در خانهٔ ناخوش دار شب سه شنبه بماند باید شب یکشنبه هم بماند همچنین است شب سه شنبه و پنجشنبه.

روز اول ماه نباید دوا خورد و نه به حکیم رفت و نه بدیدن ناخوش بروند.

«روز عید بابا شجاع‌الدین هرگاه روز سه شنبه یا چهارشنبه و یا آدینهٔ اول ماه باشد هرکه در آنماه بمیرد باید یک لنگه کفش او را با خودش در قبر بگذارند که در آنماه کسی از خویشانش نمیرد[۶]».

«در شب یا روز ۲۷ ماه رمضان برای برآمدن حاجتها دوازده فتیله باید روشن بکنند.»[۷]

روز سه‌شنبه و چهارشنبه نباید جاروب کرد.

روز اول ماه جاروب کردن خوبست.

اگر کسی در خانه‌ای باشد که یکنفر در آنجا بمیرد وشب را در آنجا بماند باید هفت شب متوالی در آنجا باشد.

شب یلدا بلند ترین شب زمستان است در آنشب باید هندوانه خورد.

شب خوب نیست که از خانهٔ کسی آب ببرند و یا باید کمی آب برده در آن خانه بپاشند و بعد آب ببرند.

غروب که سر چاه یا قنات بروند بی وقتی میشوند.[۸]

شب پیش از نوروز باید کو کو سر سفره باشد ولی شب بعد از نوروز نباید کو کو باشد چون اسمش را که ببرند فقر میاورد[۹].

صبح زود که از خانه بیرون میآیند اگر ظرف خالی در دست کسی به بیند است (بی‌برکت).

شب که شام غریبان است اجاق خانه باید خاموش باشد.

در ماه صفر سفر کردن خطر دارد.

چله کوچک زمستان اهمن و بهمن میگوید عهدهٔ همه با من.

برای اینکه هوای روز بعد را بدانند شب جلو چراغ با دهن ها میکنند اگر سرخ رنگ بود آفتاب میشود و اگر سفید بود میبارد.

« … و من بعضی از آثار و انقلابات را از کتب اهل ایران و مصریان نقل نموده؛ چون قمر در شب سیم یا چهارم رقیق و صافی بود روز دیگر هوا صاف بود و اگر در شب منتصف ماه قمر صافی بود هوا صاف شود و اگر سرخ رنگ بود علامت کثرت باد بود و اگر سیاه رنگ بود علامت بارندگی بوده و اگر آفتاب در وقت بر آمدن صافی بود یا آنکه پیش از طلوع آفتاب قطعهای ابر متفرق پیدا شود و یا آنکه در وقت غروب آفتاب ابر نبود و بعد از غروب یا قبل از آن ابر شود اینهمه علامت تأخیر باران است … بانگ کردن زیاد گنجشک بر درختان علامت باران بود … چون دیگ از بالای دیگپایه فرو گیرند بعد از آنکه طعام پخته باشند و در اسفل او شرارهای آتش بسیار بود یا آنکه مرغ خانگی خود را بسیار میخارد و بانگ بسیار میکند با آنکه پرستو بر گرداب میگردد و بانگ بسیار میکند یا آنکه گاو میش روی بمغرب بایستد و یک پای را تمام بر زمین ننهد یا آنکه گرگ بسیار به آبادانی در آید یا آنکه موش از سوراخ خود چیزهائیکه بذخیره نهاده بیرون میاندازد اینهمه علامت بارندگی است خاصه در اول ماه و در آخر ماه و چون بر گرد قمر سرخی خالص پیدا شود علامت سرما بود و اگر دو دایره یا سه دایره زرد یا سرخ بر گرد قمر ظاهر گردد علامت سرمای سخت بود و بانگ مگسهای بسیار در درون خانه و بر جستن گوسفند ها در چراگاه از زمین و نمودن روشنائی چراغ مثابه ظلمت اینهمه علامت سرماست و چون مرغان درختان بزیر آیند و در آب غوطه خورند علامت سرما و بارندگی است و در سالیکه درخت بلوط و فلفل بار بسیار آورد زمستان آنسال دراز گذرد و چون درازگوش رو بمغرب بایستد و زمین با دست میکاود و در آسمان نظر میکند علامت درازی زمستان بود ..»[۱۰].

  آنجا که گرد ماه بود خرمن آری دلیل قوّت بارانست  

رخ تو هر که در آئینه دید گریانست

چو ماه هاله نماید دلیل بارانست

کلوخ اندازان - جشنی است که میخوارگان در آخر ماه شعبان کنند و در آن بافراط می‌خورند و آنرا سنگ اندازان نیز گویند[۱۱].


  1.   متراش سر و مگیر ناخن یکشنبه و شنبه و سه‌شنبه.  
  2. مثل: روز چهارشنبه یکی پول پیدا کرده یکی پول گم کرده.
  3. «یکی اینکه بشب می و اسپرم (داروهای بآب جوشانیده) و هیچ خورشی چیز به اپاختر (شمال) بیرون نریزند، چه دروژ آبستن میشود و کسی که بریزد باید «ایتها اهو ویریو» بخواند» شایست نشایست ۷ ص ۱۲۸ چاپ تاوادیا.
    «۱»اینکه بشب آب نشاید ریختن بخاصه از جانب اواختر که بتر بود، پس اگر ضرورت ریختن باشد ایتا اهو ویریو بباید خواندن و آب را آهسته ریختن.»

    صد در ص ۲۴ در سی‌ام.

  4. مثل: شب شنبه سنگ از جایش بلند بشود سرجایش میآبد.
  5.   شب در آئیه نگاه مکن روز خود همچو شب سیاه مکن  

    معروف است که یوسف شب در آینه نگاه کرده بود باین جهت هفت سال در زندان بود.

  6. کلثوم ننه
  7. کلثوم ننه
  8. آبیکه تنگ غروب بکشد ناخوش است. شایست نشایست
  9. کو کو طلب کردن آنچه که نیست.
  10. فلک‌السعاده ص ۷۴.
  11. فرهنگ انجمن آرا.