 |
اردشیر میرزا رکن‌الدوله |
اردشیراردشیرمیرزا پسر نهم عباس‌میرزا نایب‌السلطنه است که در اواخر زمان حیات پدر خود حاکم گروس و صائین‌قلعه بود و محمدمیرزا (محمدشاه) برادرش که در سال ۱۲۵۰ق. با سمت ولایت‌عهدی و حکومت آذربایجان از تهران بسمت تبریز رهسپار گردید اردشیرمیرزا در بین راه به اردوی او پیوست و محمدمیرزا حکومت او را تأیید و تنفیذ نمود و سپس به مقر حکمرانی خود بازگشت محمدشاه در سال ۱۲۵۰ق. پس از درگذشت فتحعلی‌شاه پدربزرگ خود این برادر را به همراه اسکندرخان قاجار دولو[۱] و ابراهیم خلیل‌خان سلماسی بسرکوبی عموی خود اسمعیل‌میرزا حاکم بسطام پسر هیجدهم فتحعلی شاه قاجار که در شاهرود و بسطام و حدود خراسان یاغی شده بود مأمور کرد و او پس از حصول فتح بحکومت ولایت گرگان (استر آباد) منصوب شد و در سال ۱۲۵۲ قمری که محمدشاه بظاهر برای انتظامات گرگان و در باطن برای گرفتن هرات از تهران عزیمت نمود اردشیر میرزا را بنیابت سلطنت در تهران گذاشت و چون بتهران برگشت برادر را در سنه ۱۲۵۲ق. به حکومت مازندران روانه داشت و اردشیر میرزا تا سال ۱۲۵۹ق. مدت ۷ سال در این مأموریت باقی بود میرزاتقی‌خان امیرکبیر در سال ۱۲۶۴ق. حکومت لرستان و خوزستان را بوی واگذار کرده او را برای رفع اغتشاشات روانه خوزستان نمود و در سال ۱۲۶۹ هـ.ق. که ناصرالدین‌شاه قصد مسافرت بخارج از تهران و گردش‌های طولانی در دامنه‌های البرز را داشت معین‌الدین‌میرزای ولیعهد کودک شیرخوار خود را در تهران گذاشت و اردشیرمیرزا که در آن وقت حاکم مازندران بود خواسته حکومت تهران را بوزارت میرزا موسی مستوفی تفرشی بدو سپرد و حکومتش تا سال ۱۲۷۳ق. ادامه داشت.
در سال ۱۲۷۳ق. ملقب به رکن‌الدوله شده و به جای برادر خود فیروزمیرزا نصرت‌الدوله بحکومت آذربایجان منصوب شد و تا سال ۱۲۷۵ق. حکومتش دوام داشت کنت گوبینو نویسنده و محقق معروف فرانسوی که در این سال از راه تبریز عازم میهن خود بوده در کتاب (سه سال در آسیا) تألیف خود درباره وی چنین گوید: «این مرتبه در تبریز بیش از سه روز اقامت
- ↑ اسکندرخان قاجار دولو که بعداً سردار نیز شد پسر چهارم فتحعلی‌خان حاکم مراغه برادر کهتر اللهیارخان آصف‌الدوله و پسر چهارم میرزا محمدخان بیگلربیگی تهران معروف به تاج‌بخش می‌باشد.
