خاقانی (قطعات)/به تعریض گفتی که خاقانیا

by خاقانی

	به تعریض گفتی که خاقانیا			چه خوش داشت نظم روان عنصری
	بلی شاعری بود صاحب‌قران			ز ممدوح صاحب‌قران عنصری
	ز معشوق نیکو و ممدوح نیک			غزل‌گو شد و مدح‌خوان عنصری
	جز ار طرز مدح و طراز غزل			نکردی ز طبع امتحان عنصری
	شناسند افاضل که چون من نبود			به مدح و غزل درفشان عنصری
	که این سحر کاری که من می‌کنم			نکردی به سحر بیان عنصری
	ز ده شیوه کان حیلت شاعری است			به یک شیوه شد داستان عنصری
	مرا شیوه‌ی خاص و تازه است و داشت			همان شیوه‌ی باستان عنصری
	نه تحقیق گفت و نه وعظ و نه زهد			که حرفی ندانست از آن عنصری
	به دور کرم بخششی نیک دید			ز محمود کشور ستان عنصری
	به ده بیت صد بدره و برده یافت			ز یک فتح هندوستان عنصری
	شنیدم که از نقره زد دیگدان			ز زر ساخت آلات خوان عنصری
	اگر زنده ماندی در این دور بخل			خسک ساختی دیگدان عنصری
	نخوردی ز خوان‌های این مردمان			پری‌وار جز استخوان عنصری
	به بوی دو نان پیش دونان شدی			زدی بوسه چون پر نان عنصری
	ز تیر فلک تیغ چستی نداشت			چو من در نیام دهان عنصری
	ز نی دور باش دو شاخی نداشت			چو من در سه شاخ بنان عنصری
	نبوده است چون من گه نظم و نثر			بزرگ آیت و خرده دان عنصری
	به نظم چو پروین و نثر چو نعش			نبود آفتاب جهان عنصری
	ادیب و دبیر و مفسر نبود			نه سحبان یعرب زبان عنصری
	چنانک این عروس از درم خرم است			به زر بود خرم روان عنصری
	دهم مال و پس شاد باشم کنون			ستد زر و شد شادمان عنصری
	به دانش بر از عرش گر رفته بود			به دولت بر از آسمان عنصری
	به دانش توان عنصری شد ولیک			به دولت شدن چون توان عنصری